Những người trẻ tuổi dễ bị trầm cảm ở tuổi 18 nếu tiếp xúc với không khí bẩn hơn ở tuổi 12.
Một nghiên cứu mới đây cho biết trẻ em sống ở khu vực có ô nhiễm không khí cao hơn khi còn trẻ có nhiều nguy cơ mắc chứng trầm cảm nặng ở tuổi 18.
75% các vấn đề sức khỏe tâm thần bắt đầu từ thời thơ ấu hoặc thanh thiếu niên. Ảnh: Alicia Canter / The Guardian
Trong phân tích đầu tiên về việc các chất ô nhiễm không khí phổ biến ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần ở tuổi thiếu niên, các nhà nghiên cứu nhận thấy những người trẻ tuổi có thể bị trầm cảm cao gấp ba đến bốn lần nếu họ tiếp xúc với không khí bẩn hơn ở tuổi 12. So sánh với nghiên cứu trước đó cho thấy ô nhiễm không khí là một yếu tố rủi ro lớn hơn so với bạo hành thể chất trong việc tăng nguy cơ trầm cảm ở tuổi vị thành niên.
Các nhà khoa học cho biết phát hiện của họ rất quan trọng bởi vì 75% các vấn đề về sức khỏe tâm thần bắt đầu từ thời thơ ấu hoặc thanh thiếu niên, khi bộ não đang phát triển nhanh chóng. Nghiên cứu cũng cho thấy mối liên hệ giữa không khí độc hại và hành vi chống đối xã hội, nhưng cần nhiều nghiên cứu hơn để xác nhận điều này. Theo dự kiến, một nghiên cứu lớn hơn sẽ được thực hiện vào cuối năm nay.
“Mức độ ô nhiễm không khí cao không tốt cho bạn, và đặc biệt là cho con bạn, cho dù về sức khỏe thể chất hay tinh thần”, ông Helen Fisher thuộc Đại học Kings College London (Anh), người đứng đầu nghiên cứu cho biết.
“Việc làm cần thiết là cố gắng tránh những khu vực có mức độ ô nhiễm không khí cao nhất. Chúng ta cần thúc giục chính quyền địa phương và quốc gia giảm các mức đó” – ông Helen Fisher nhấn mạnh.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nghiên cứu Tâm thần học kết hợp thông tin từ một nhóm trẻ em ở London với dữ liệu độ phân giải cao về mức độ ô nhiễm không khí.
Trong số 284 trẻ em được nghiên cứu, những trẻ sống ở khu vực ô nhiễm 25% hàng đầu ở tuổi 12 được phát hiện có nguy cơ mắc trầm cảm cao gấp ba đến bốn lần so với những trẻ sống ở khu vực ô nhiễm ít nhất 25%. So sánh, nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng trẻ em bị bạo hành thể chất có nguy cơ mắc chứng rối loạn trầm cảm cao gấp rưỡi.
Các nhà nghiên cứu đã tính đến các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần, như tiền sử gia đình mắc bệnh tâm thần, mức thu nhập, ngược đãi và thói quen hút thuốc. Họ cũng đã xem xét mức độ lo lắng và ADHD, nhưng không tìm thấy mối liên hệ nào với ô nhiễm không khí
Sự gia tăng nguy cơ của hành vi chống đối xã hội cao gấp ba đến năm lần. Nhưng không giống như sự liên quan đến trầm cảm, kết quả không có ý nghĩa thống kê, có thể vì số ít thanh thiếu niên trong nghiên cứu có hành vi xấu.
So với sức khỏe thể chất, ảnh hưởng của ô nhiễm không khí đến sức khỏe tâm thần được nghiên cứu tương đối ít. Mặc dù có bằng chứng rõ ràng cho thấy ô nhiễm không khí có thể làm giảm đáng kể trí thông minh nhưng nghiên cứu đối với người trưởng thành cho đến nay đã tạo ra những kết quả mâu thuẫn.
Nghiên cứu không đề cập đến nguyên nhân trầm cảm của thanh thiếu niên, nhưng Fisher cho biết tình trạng viêm do ô nhiễm độc hại rất có thể xảy ra: “Các hạt ô nhiễm đủ nhỏ để vượt qua hàng rào máu não và có mối liên hệ chặt chẽ giữa viêm não và sự phát triển của các triệu chứng trầm cảm”.
Theo bà, trẻ em và thanh thiếu niên là những đối tượng rất dễ bị tổn thương. “Bộ não của họ đang phát triển, mọi thứ về nội tiết tố đang thay đổi rất nhiều và họ phải đối mặt với nhiều áp lực trong các kỳ thi và tìm kiếm việc làm”, Fisher khẳng định.
Bà cũng cho biết nghiên cứu sâu hơn rất quan trọng vì việc khắc phục ô nhiễm không khí dường như ít khó khăn hơn các yếu tố khác gây tổn hại tâm thần. “Nếu chúng ta thực sự có thể hiểu điều gì đang xảy ra thì chúng ta có thể lựa chọn can thiệp sớm và giải quyết vấn đề”, bà Fisher nói.
Robin Russell-Jones, bác sĩ y tế công cộng cho biết nghiên cứu này nhấn mạnh đến sự nguy hiểm của ô nhiễm không khí đối với dân số là thanh thiếu niên ở Anh, đặc biệt là những người sống ở khu vực thành thị.
Mức độ ô nhiễm nitơ dioxide ở mức độ bất hợp pháp ở hầu hết các khu vực đô thị của Vương quốc Anh và ô nhiễm hạt nhỏ vượt quá giới hạn cho phép của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ở nhiều nơi. Chính phủ thừa nhận không khí bẩn làm giảm tuổi thọ và gây hại cho trẻ em, nhưng theo các luật sư môi trường, kế hoạch hành động mới nhất về ô nhiễm đường phố còn “nghèo nàn”.
Giáo sư Chris Griffiths, một thành viên sáng lập của chiến dịch “Bác sĩ chống lại Diesel” cho rằng cần có những nghiên cứu sâu hơn, nhưng việc cấp bách ngay lúc này là giảm đến mức tối đa sự tiếp xúc của người trẻ tuổi với ô nhiễm không khí độc hại.
Theo Jenny Bates thuộc tổ chức Những người bạn của Trái đất (Friends of the Earth), những nghiên cứu này thực sự gây sốc và đáng buồn, và chứng minh rằng cần giải quyết triệt để và nhanh chóng cuộc khủng hoảng về sức khỏe cộng đồng.
Rebecca Daniels đến từ Medact, tổ chức từ thiện y tế cộng đồng của Anh cho rằng cần có chính sách không khí sạch mạnh mẽ và toàn diện ngay từ bây giờ, trong đó có chính sách giảm đáng kể số lượng phương tiện gây ô nhiễm trên đường.
VietHome (Theo Báo Tài Nguyên Và Môi Trường)
