Khi Jadwiga Berger tiếp xúc với một người đàn ông vào tháng 10/2019, cụ bà 82 tuổi nhận được một tiết lộ gây sốc. Người phụ nữ nghỉ hưu yếu đuối và dễ bị tổn thương được biết rằng, bà có cô con gái ghẻ lạnh, Michelle Berger, 49 tuổi, đã qua đời, để lại một tài sản không có người nhận và bà Berger có thể là người được hưởng quyền thừa kế.
Nhưng có một vấn đề đặt ra. Bà sẽ phải ký một hợp đồng bàn giao 10 tài sản và bà đã làm đúng như vậy. Đó là một hợp đồng hiện đang là chủ đề tranh chấp gay gắt tại Tòa án tối cao.
Peter và Philip Turvey (từ trái qua), đã nhận được khoản thanh toán 40.000 bảng Anh từ công ty Finders International của Curran
Tuy nhiên, điều gây sốc nhất là vụ việc này không phải là bất hợp pháp mà là chuyện thường ngày xảy ra ở Anh và xứ Wales. Thoạt nhìn, đây là một thế giới tràn ngập ngôn ngữ phức tạp và các thủ tục pháp lý cổ xưa - nhưng khi nói đến thế giới tiền bạc, bạn luôn phải chú ý đến kết quả cuối cùng hoặc xem ai nhận được gì.
Chứng thực di chúc đề cập đến quy trình pháp lý theo đó di chúc được tòa án chấp thuận và việc cấp chứng thực di chúc là bước đầu tiên trong việc phân chia tài sản của người đã qua đời. Khi ai đó chết để lại di chúc, sẽ có luật tự động quy định ai sẽ là người thừa kế. Theo thứ tự giảm dần, điều này bắt đầu với vợ/chồng hoặc bạn đời, con cái, cháu và sau đó là cha mẹ, anh chị em còn sống... Nhưng nếu không tìm thấy người thân thì tài sản được phân loại là 'bonavacia', nghĩa là tài sản không có người nhận.
Trong trường hợp không có người thân thích nào được đưa ra thì sau sáu tháng hoặc lâu hơn, tài sản cuối cùng sẽ thuộc về Chính phủ. Từ năm 2012-2022, đã có 23.615 trường hợp người chết không để lại di chúc với các tài sản được phân loại là bona Blankia. Hàng tuần, những thông tin này được Ban Pháp chế Chính phủ liệt kê trực tuyến. Theo truyền thống, đây là phát súng khởi đầu cho nhiều công ty săn lùng người thừa kế cố gắng trở thành người đầu tiên truy tìm người thân của họ. Những điều tra viên này sẽ luôn tiếp cận người thân của họ và đưa ra một thỏa thuận có đi có lại. Hãy ký hợp đồng với chúng tôi với số tiền có thể lên tới 25% và chúng tôi sẽ tiết lộ tên của người đã khuất. Càng làm tăng thêm sự nhầm lẫn, người thụ hưởng tiềm năng thường sẽ không biết về giá trị của tài sản. Sự khác biệt giữa 20% của 10.000 bảng Anh và 1 triệu bảng là rất rõ ràng. Đáng chú ý, những người săn người thừa kế không có nghĩa vụ tiết lộ ngay cả giá trị thực của tài sản vào thời điểm đó.
Chuyên gia về phả hệ, Giáo sư Lesley King: “Có rất nhiều nhà phả hệ đang làm một công việc hoàn toàn đáng kính và đàng hoàng”.
Thỏa thuận dự phòng này vẫn còn phổ biến rộng rãi và giống như nhiều vấn đề liên quan đến thế giới của những kẻ săn người thừa kế, đã trở thành chủ đề gây tranh cãi, một số người cho rằng, các thỏa thuận về mức phí cố định là đạo đức hơn.
Tổng giá trị chính thức của những tài sản không có người nhận này cuối cùng dường như khó nắm bắt vì chính quyền không bắt buộc phải kiểm đếm tổng thể. Nhưng để biết được lĩnh vực này sinh lợi như thế nào, chúng ta có thể tham khảo dưới đây.
Hai anh em Tom và Danny Curran là bằng chứng tích cực cho thấy thế giới phả hệ thường là câu chuyện gia đình. Nhưng điều này không phải lúc nào cũng là tình yêu, bởi vì họ từng là đối thủ thương mại trực tiếp, từng xung đột trong quá khứ khi tìm cách mở rộng đế chế có ảnh hưởng của mình.
Mặc dù Tom Curran đã rút lui khỏi các nhiệm vụ tiền tuyến, nhưng ông vẫn là cổ đông trong mạng lưới rộng lớn gồm các công ty nổi tiếng và có liên quan do cha ông thành lập. Chúng bao gồm Title Research, một công ty săn lùng người thừa kế có uy tín và Kings Court Trust, nơi cung cấp dịch vụ quản lý tài sản và soạn thảo di chúc. Ông sở hữu một khu chuồng trại hiện đại trị giá 2 triệu bảng Anh ở rìa Công viên Quốc gia South Downs, ở Tây Sussex. Trong những năm gần đây, Curran đã thuyết phục Anna Margaret Smedvig, người thừa kế kín đáo của đế chế vận tải biển Na Uy trị giá 800 triệu bảng Anh, đầu tư vào các công ty của ông ta mà hiện bà ta đang kiểm soát.
Danny Curran xuất hiện trên chương trình truyền hình Thợ săn người thừa kế
Nhưng nếu Tom Curran và Smedvig vui vẻ đứng ngoài ánh đèn sân khấu thì anh trai ông cũng không ngại lao vào. Danny Curran là một trong những người dẫn đầu chương trình Người thừa kế của BBC cùng với công ty Finders International của ông. Danny sở hữu một ngôi nhà Art Deco 5 phòng ngủ tuyệt đẹp trên con đường riêng độc quyền ở Highbury, Bắc Luân Đôn, có rạp chiếu phim và thang máy ô tô lên gara ngầm. Ông ấy đã ủng hộ việc “săn lùng đạo đức”, trong đó nhấn mạnh đến sự trung thực và thực hành tốt nhất, cũng như “chỉ trích những hành vi vô đạo đức” và “gây khó chịu cho những người hưởng lợi tiềm năng”.
Tất cả đều là những mục tiêu đáng khen ngợi, nhưng chính công ty Finders của Danny Curran mới là trung tâm của cuộc chiến tại Tòa án Tối cao với bà Berger, dù đúng hay sai, đều đặt ra những câu hỏi về vấn đề đạo đức và đạo đức trong toàn ngành. Ông ta phản đối cáo buộc của bà Berger và nói rằng, vào cuối tháng 9/2019, công ty của ông ta đã được một công ty pháp lý hướng dẫn tìm họ hàng của quá cố Michelle Berger và vào ngày 1/10 đã viết thư cho bà mẹ Jadwiga Berger, mặc dù vẫn còn tranh cãi khi bà ấy nhận được bức thư.
Nhưng điều không thể tranh cãi là ngay ngày hôm sau, đại diện của Finders đã đến trước cửa nhà bà Berger và bà ấy đã ký một thỏa thuận rằng công ty sẽ được trả 10% cộng với VAT từ tài sản của con gái Michelle Berge để lại.
Vào tháng 2/2021, giá trị ròng của bất động sản chính thức được ấn định là 1,74 triệu bảng Anh và theo yêu cầu bồi thường, vào tháng 6 năm đó, phía Finders được thông báo rằng bà Berger “sẽ hoàn toàn tranh chấp yêu cầu bồi thường của (Finders) theo thỏa thuận”.
Vào tháng 12/2021, phía Finders đã đưa ra một lá thư trước khi yêu cầu bồi thường, cảnh báo bà Berger rằng họ đang có ý định khởi kiện và yêu cầu của Tòa án Tối cao đã được đưa ra vào tháng 3 năm nay với giá 209.000 bảng Anh. Tuy nhiên, nhóm pháp lý của Berger tuyên bố rằng bà không nợ họ điều gì, bà ký văn bản trong tình trạng không biết gì, do sức khỏe yếu, thiếu tư vấn pháp lý. Mọi chuyện vẫn chưa chấm dứt ở tòa. Trong quá trình điều tra, The Mail on Sunday đã biết rằng, Hội đồng Birmingham do Đảng Lao động điều hành, nơi Michelle Berger từng sống trước đây, đã ký một hợp đồng béo bở với Công ty Finders International để cung cấp cho họ những khách hàng tiềm năng.
Những người thân của tang quyến có thể thắc mắc sự sắp xếp này có đạo đức như thế nào, nhưng các tài liệu của tòa án cho thấy lời mách nước cho Finders về cái chết của Berger thực sự đến từ một công ty pháp lý địa phương. Đây không phải là tranh chấp pháp lý đầu tiên của Danny Curran. Vào năm 2019, ông ấy đồng ý trả 40.000 bảng Anh trong một thỏa thuận ngoài tòa án cho hai cha con Peter và Philip Turvey, những người đã thực hiện nghiên cứu cho chương trình Bạn nghĩ mình là ai của BBC? Curran và công ty của ông ta bị cáo buộc gửi một loạt email lăng mạ và bôi nhọ tới Turveys và công ty Anglia Research của họ. Philip Turvey tỏ ra dè dặt một cách dễ hiểu khi bình luận về Curran và Finders nhưng tin rằng Thợ săn người thừa kế của BBC đã thu hút một nhóm “thợ săn nghiệp dư”, những người coi đây là một “kế hoạch làm giàu nhanh chóng”. Ông nói: “Tôi nghĩ chương trình đã khuyến khích các nhà khai thác lừa đảo tham gia thị trường”.
Hiện nay, nước Anh ngày càng có nhiều hồ sơ trực tuyến nên có thể tìm kiếm dễ dàng và nhanh chóng nhưng vì dữ liệu và quyền riêng tư nên việc theo dõi mọi người trở nên khó khăn hơn. Họ sẽ tìm thấy một hoặc hai người thân thay vì truy tìm cả gia đình có quyền lợi như nhau. Một ví dụ điển hình là vào năm 2013, khi công ty Worldwide Genealogy Ltd của Scotland bị kết án 10 tội danh lừa đảo sau khi cố gắng lừa một gia đình số tiền thừa kế gần 250.000 bảng Anh.
Patricia Byrne, David Mitchell và Lesley Mitchell đã bị thuyết phục đăng ký dịch vụ với Worldwide sau khi người dì 93 tuổi Charlotte Cook của họ qua đời trong một viện dưỡng lão. Tòa án được biết họ bị lừa phải trả 40% bất kỳ khoản thừa kế nào dưới dạng hoa hồng và chi phí mặc dù không được thông báo ai đã chết và số tiền liên quan là bao nhiêu.
Thẩm phán Richard Parkes nói với Tòa án Reading Crown rằng công ty đã phạm tội “lừa đảo có tính toán, hoài nghi và được lên kế hoạch kỹ lưỡng”. Điều đáng lo ngại là trường hợp này hầu như không có gì nổi bật vì thiếu bất kỳ quy định pháp lý nào và những người thụ hưởng đang gặp khó khăn trong việc nhận được lời khuyên độc lập của chuyên gia. Các thành viên của Anglia Research thuộc Hiệp hội các nhà nghiên cứu chứng thực di chúc cung cấp cho mọi người quy trình khiếu nại.
Không có gì ngạc nhiên khi Neil Fraser, người sở hữu công ty gia đình Fraser & Fraser đã có lịch sử một thế kỷ, kiên quyết rằng chỉ có quy định theo luật định mới có thể bảo vệ những người thụ hưởng trong tương lai. Ông ấy nói: “Ngay khi liên quan đến cái chết và tiền bạc, bạn sẽ có lòng tham. Chúng ta phải giải quyết vấn đề đó mọi lúc. Chúng ta cần quy định vì chúng ta đang giải quyết mọi thứ cần được quy củ. Thứ nhất, chúng ta đang xử lý tiền, tiền của người đã khuất, và lý do thứ hai là vì chúng ta xử lý theo pháp luật. Sau khi bạn nhận được trợ cấp hoặc thư quản lý, chúng tôi có thể đóng tài khoản ngân hàng, bán tài sản, thu toàn bộ số tiền và nhận bằng tiền mặt. Nhưng không ai thực sự kiểm tra tất cả những công việc đó”.
Fraser tin rằng hệ thống pháp luật của Vương quốc Anh, với sự nhấn mạnh vào việc “thề trên Kinh thánh” hay về bản chất là sự tin tưởng, đã chín muồi để bị lợi dụng. Lỗi hệ thống này bắt đầu từ thực tế là thường không ai thực sự được ủy quyền chỉ định những người săn người thừa kế hoặc bất kỳ ai khác để truy lùng người thân của họ. Nhiều người trong ngành coi điều này là trái nguyên tắc vì họ có thể không có thẩm quyền nhưng trong mọi trường hợp, sau khi tìm thấy người thừa kế chi phí được trả được trích từ tài sản người qua đời để lại chứ không phải người thụ hưởng trả.
Tuy nhiên, nhìn từ bên ngoài, sự khác biệt về mặt đạo đức giữa những thực hành khác nhau được những người săn lùng người thừa kế áp dụng có thể có vẻ mơ hồ, nếu không muốn nói là không liên quan, nếu bạn được đề nghị trả hàng nghìn bảng Anh. Fraser tin rằng trên hết, điều quan trọng nhất là “phí công bằng, hiệu quả và có đạo đức” nhưng trong trường hợp không có quy định thì điều này sẽ vẫn là một vấn đề gây tranh cãi.
Chuyên gia Phil Turvey chỉ trích dẫn một trường hợp khiêm tốn làm bằng chứng tích cực cho thấy tất cả các bên đều có lợi. Ông nói: “Gần đây chúng tôi đã giải quyết tài sản của Edward Porter, người đã chết ở Great Yarmouth nhưng sinh ra ở Nam Phi. Chúng tôi đã tìm thấy em gái Margaret của ông ấy ở Nam Phi, người đã mất liên lạc với ông ấy 15 năm trước. Tài sản chỉ là 8.000 bảng Anh và chúng tôi nhận được 10% số tiền đó nhưng cô ấy cảm thấy vô cùng an ủi khi biết chuyện gì đã xảy ra với anh trai mình. Chúng tôi cung cấp một dịch vụ có giá trị và sự minh bạch với khách hàng là rất quan trọng”.
Theo CAND
