Vụ ám sát một trong những người giàu nhất thế giới, tỷ phú Hélène Pastor, vào năm 2014 là án mạng hiếm hoi tại công quốc nổi tiếng giàu có và an toàn, 70% dân số là triệu phú.
Monaco rộng sấp xỉ 2 km2 với 38.000 dân nhưng nổi tiếng nhiều người giàu. Cứ 10 người thì 7 người là triệu phú, tỷ lệ cao hơn bất kỳ quốc gia nào trên thế giới. Để những triệu phú này cảm thấy an toàn, Monaco lắp camera giám sát CCTV trên đường phố nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác. Tội phạm hầu như không tồn tại.
Song ngày 6/5/2014, sự yên tĩnh của Monaco bị phá vỡ. Bà là Hélène Pastor, 77 tuổi, công dân giàu có nhất Monaco, chỉ sau Hoàng tử Albert, bị hạ gục bởi một loạt súng.
Bà Hélène đang trên đường đến thăm con trai đang hồi phục sau cơn đột quỵ tại Bệnh viện Archet, thị trấn Nice của Pháp. Chuyến thăm kết thúc giữa chiều, Hélène lên chiếc Lancia với tài xế riêng Mohamed Darwich đợi sẵn. Vừa rời khỏi khu đậu xe của bệnh viện, một người đàn ông bước đến gần và nổ súng qua kính chắn gió. Xe chạy tiếp vài mét rồi đâm vào một ôtô đang đỗ.
Khi các nhân viên y tế đến, họ thấy cả bà chủ và tài xế đều gục xuống. Kẻ nổ súng đã đi bộ rời khỏi hiện trường với một gã khác.
Bốn ngày sau, ông Darwich qua đời do loạt đạn găm vào tim và bụng. Bà Hélène bị bắn vào hàm, cổ và ngực, đang hồi phục vết thương trong cùng một bệnh viện. Song 11 ngày sau, 21/5, tình hình sức khỏe của bà đột ngột xấu đi và không thể qua khỏi.
Hoàng tử Albert của Monaco và vợ đã tham dự tang lễ rất riêng tư. Các phương tiện truyền thông bị cấm và máy bay trực thăng lượn vòng trên đầu để đảm bảo rằng không thể chụp được bức ảnh nào.
Là một trong những phụ nữ giàu có nhất thế giới, nhưng nữ tỷ phú sống rất kín tiếng ở Monaco, hầu như không bao giờ tham dự sự kiện xã hội nào. Trước khi chết, bà nói với cảnh sát rằng không nhận được bất kỳ mối đe dọa đến tính mạng và thậm chí không có bất kỳ kẻ thù.
Tỷ phú Hélene Pastor cùng con trai, Gildo. Ảnh: Vantage News
Chuyện làm giàu của gia đình bà được ví như chuyện cổ tích. Vào những năm 1880, ông nội của Hélène, một thợ đá nghèo người Italy đến công quốc Monaco không một xu dính túi. Song tài năng của ông tại một số công trình đã lọt vào mắt xanh của hoàng tử Louis II khi đó.
Danh tiếng của ông vụt sáng, bắt đầu mua đất để xây dựng các tòa nhà chung cư sang trọng và các công trình quan trọng cho hoàng tộc. Gia đình ông cũng trở thành bạn thân của hoàng tộc.
Năm 1990, đế chế bất động sản được để lại cho ba anh em bà Hélène. Sau cái chết sớm của hai người anh trai, Hélène cùng với các cháu bắt đầu kiểm soát các công ty bất động sản trị giá nhiều tỷ USD của gia tộc Pastor.
Giá trị tài sản của Hélène là bí mật được bảo vệ chặt chẽ nhưng ước tính thời điểm qua đời, bà là chủ sở hữu của 3.000 căn hộ của Monaco, tức 15% bất động sản của quốc gia này. Giá trị bất động sản của Monaco khi đó ở mức120.000 USD mỗi mét vuông, cao nhất trên thế giới.
Bà kết hôn hai lần và có hai con, Sylvia, khi đó 54 tuổi và Gildo, 47 tuổi. Cả hai đều nhận được khoản trợ cấp hàng tháng từ mẹ khoảng 700.000 USD, song Sylvia hay phàn nàn với bạn bè rằng mẹ yêu em trai hơn và cho em trai nhiều tiền hơn. Họ cũng là người thừa kế của bà.
Vụ bắn chết một trong những công dân giàu có nhất đất nước vốn hào nhoáng, đã trở thành tiêu đề trang nhất truyền thông khắp thế giới. Ba tài xế taxi đến gặp cảnh sát để cung cấp thông tin về hai kẻ tình nghi.
Theo đó, buổi sáng, họ đi tàu từ Marseille đến ga Nice, bắt taxi tới một khách sạn trong thành phố. Buổi trưa, một người bắt taxi đến Bệnh viện Archet. Cuối ngày, do lỡ tàu về Marseille, họ lần thứ ba gọi taxi.
Cảnh sát nhanh chóng xác định, họ là Samine Said Ahmed, 24 tuổi, quốc tịch Pháp gốc Comorian (Ấn Độ) sống ở Marseille, và Alhair Hamadi, 31 tuổi, cũng là người Comorian và sống ở thị trấn Rennes, miền bắc nước Pháp. Cả hai có tiền án cướp có bạo lực và buôn bán ma túy. Hai người nhanh chóng bị bắt.
Ngày 23/6, cảnh sát bắt thêm 23 người bị tình nghi có liên quan vụ ám sát tỷ phú Hèlene, nâng tổng số người bị bắt lên 25. Kinh ngạc nhất, trong này có cả con gái bà, Sylvia và chồng, Wojciech Janowski, 65 tuổi, doanh nhân, Lãnh sự danh dự của Ba Lan tại Công quốc Monaco. Theo hồ sơ điện thoại cảnh sát thu thập từ hai tay súng, Wojciech Janowski nhiều lần liên lạc với họ.
Những giao dịch tài chính đáng ngờ cũng xuất hiện trên tài khoản ngân hàng của ông Janowski quanh khoảng thời gian mẹ vợ bị ám sát. Các nhà điều tra nghiêng về khả năng Janowski thuê 2 tay súng ám sát bà Hèlene.
Janowski nổi tiếng hay làm từ thiện, từng được trao giải Legion d'Honneur (Bắc đẩu Bội tinh), huy chương cao quý nhất của Pháp. Ông được biết đến là người thanh lịch, có văn hóa và hào phóng, được hoàng tộc Monaco kính trọng.
Người dân Monaco cũng lên tiếng bảo vệ ông Janowski. Ngày 24/5, Sylvia bất ngờ được thả. Nhà chức trách cho biết chỉ giữ Sylvia để phục vụ điều tra người chồng. Theo thông tin họp báo cảnh sát đưa ra sau đó, cô phủ nhận mâu thuẫn tiền bạc, cho biết một năm qua mẹ đã đưa chu cấp tiền đều đặn, sau đó đều đưa chồng, tổng khoảng 11 triệu USD.
Song số dư trong tài khoản ngân hàng Monaco của chồng bà, Janowski, chỉ khoảng 1,2 triệu USD vào thời điểm ông ta bị bắt, nên các nhà điều tra đang tìm hiểu, gần 10 triệu USD còn lại đã đi đâu.
17 người nữa lần lượt được thả. Cảnh sát vẫn tạm giữ 7 người, trong đó có ông Janowski.
Wojciech Janowski và Sylva Pastor tham dự tiệc Giáng sinh tại Bộ Ngoại giao Monaco, tháng 12/2003. Ảnh: Dailymail
Ông ta là người Ba Lan di cư đến London năm 22 tuổi, với vốn liếng chỉ có bộ quần áo và đôi câu tiếng Anh bồi. Janowski làm nhiều việc lặt vặt, sau đó trở thành nhân viên bảo vệ tại một sòng bạc ở London.
Năm 1982, ở tuổi 33 và đã ly hôn với một người vợ nước Anh, ông ta chuyển đến Monaco, tái hôn với con gái của đạo diễn phim người Pháp. Cuộc hôn nhân kéo dài 4 năm.
Khi đang làm bảo vệ tại sòng bạc Monte Carlo, ông ta gặp Sylvia tại một bữa tiệc. Janowski bịa chuyện rời Ba Lan theo diện học bổng của đại học Cambridge và sau đó đã nhận bằng Thạc sĩ Kinh tế.
Sylvia khi đó đã kết hôn với doanh nhân Italy và sống ở Turin, có một con gái nhưng đang trục trặc tình cảm và ly thân. Vài ngày sau, Janowski chuyển đến ở cùng Sylvia.
Janowski bắt đầu thành lập các công ty và đầu tư mạnh tay. Cộng sự của ông ta là một loạt giáo sư, tiến sĩ của ác đại học danh giá thế giới. Tất cả đều hoạt động trong lĩnh vực năng lượng, dầu mỏ và hóa chất. Song thực chất, tất cả đều là các danh xưng giả mạo để đánh bóng tên tuổi.
Ngay cả tấm bằng Thạc sĩ Kinh tế của Janowski tại Đại học Cambridge, bằng kinh tế danh giá nhất trên thế giới, cũng không có thật. Ông ta không xuất hiện trong bất kỳ cơ sở dữ liệu cựu sinh viên khóa nào của đại học Cambridge.
Sau 4 ngày bị tạm giam, ông ta vẫn khẳng định vô can tromg cái chết của mẹ vợ. Sau nhiều đêm cố gắng ngủ trên chiếc giường cứng trong phòng giam, ông Janowski bắt đầu khai mỗi hôm một chút. Cuối cùng, ông ta thừa nhận đã bàn bạc với Dauriac, huấn luyện viên thể lực cá nhân của mình về kế hoạch ám sát bà Hèlene. Dauriac muốn 270.000 USD, Janowski đồng ý.
Chứng thực điều này, Dauriac khai được Janowski thuê tìm người giết mẹ vợ. Việc giết tài xế Darwich không phải là một sai lầm mà Janowski khăng khăng làm vậy để đánh lừa cảnh sát, rằng vụ giết người do thế giới ngầm đứng sau. Hai tay súng Ahmed và Hamadi cũng đã thú tội.
Janowski, Dauriac, Ahmed và Hamadi bị buộc tội Giết người cấp độ một. Tất cả đều bị giam trong nhà tù Les Baumettes của Marseille, nổi tiếng khắc nghiệt nhất nước Pháp. Sylvia đã cắt đứt mọi liên lạc với Janowski.
Con gái của Hélène Pastor, Sylvia (áo xanh), cùng luật sư và vệ sĩ tới phiên tòa phúc thẩm của ông Janowski, ngày 18/10/2021. Ảnh: AFP
Theo điều tra, 11 triệu USD bà Sylvia đưa để mua một căn hộ ở London cho hai con gái đã bị Janowski dùng để mua nhà cho chính mình, sau đó thế chấp ngân hàng. Trong các lần vợ đưa tiền bảo mua du thuyền, xe hơi, ông ta đều làm hóa đơn giả để khống lên vài triệu USD làm của riêng.
Công tố viên cáo buộc Janowski lập mưu giết mẹ vợ vì tiền thừa kế. Trong phiên tòa tháng 10/2018, sau 4 tuần phủ nhận, ông ta bất ngờ nhờ luật sư đọc bản thú tội đầy nước mắt vào phút cuối.
Theo ông, nữ tỷ phú đã làm ông ta nhục nhã, bẽ mặt vì không chấp nhận chồng như một phần của gia đình. "Trong khi tôi yêu Sylvia da diết. Tôi muốn chấm dứt sự đau khổ của Sylvia dưới bàn tay thống trị của bà mẹ", ông ta khai và bao biện, kế hoạch ám sát bà Hèlene, thực ra là một hành động của tình yêu.
Ngày 17/10/2018, Janowski bị kết án tù chung thân. Dauriac bị kết án 30 năm tù, còn hai tay súng mỗi người lĩnh 15 năm.
VnExpress (Theo Monaco Tribune, DW, Monaco Life, The Guardian)