Tòa án Scotland
Vào tháng 7/2022, BBC đăng tin một người Việt Nam đã thắng kiện tại tòa Phúc thẩm Scotland nhờ 'bằng chứng đi biểu tình trước Đại sứ quán Việt Nam tại Anh'.
Nguyên đơn, chỉ có tên viết tắt là HHP, là một "nạn nhân của tệ nạn buôn người" và xin tị nạn vào tháng 9/2018.
Bằng chứng người này nêu ra với tòa cấp sơ thẩm ở Scotland, là "anh ta đi biểu tình trước Đại sứ quán Việt Nam ở London vào tháng 4/2017, sau khi tham gia hoạt động tương tự trước một nhà thờ ở Edinburgh vào tháng 3 năm đó".
Nhưng tòa cấp sơ thẩm (ở Scotland gọi là First-tier Tribunal) đã cho rằng chính quyền Việt Nam "không biết (unaware) về hoạt động chính trị của nguyên đơn ở Anh Quốc", và vì thế, đồng ý với quyết định của Bộ Nội vụ bác đơn xin tị nạn của anh ta.
Nay, sau nhiều tháng tiếp tục kiện, vụ việc được đưa lên Tòa Phúc thẩm Scotland (The Outer House of the Court of Session), và phán quyết của Thẩm phán Lord Ericht đã lật ngược lại bản án trước.
Bài của nhà báo Mitchell Skilling đăng trên một chuyên trang pháp lý ở Scotland (18/07/2022), mô tả kỹ sự việc liên quan đến công dân Việt Nam xin tị nạn chính trị ở Vương quốc Anh.
Từ tiệm nail đến tòa, rồi khai ra cuộc biểu tình
Bài báo cũng nói HHP bị bắt sau khi cảnh sát Anh khám xét một tiệm làm móng tay (nail bar) ngày 18/10/2016 và có nguy cơ bị trục xuất về Việt Nam.
Tháng 9/2018, Bộ Nội vụ Anh cho rằng người này là "nạn nhân của hoạt động buôn người vào Anh", nhưng đương sự nói anh ta "sẽ gặp rủi ro nếu bị đưa về Việt Nam, vì các hoạt động chính trị mà anh ta từng tham gia tại Anh".
Tranh cãi về pháp lý nổ ra quanh việc đương sự cung cấp hình chụp bản thân tham gia biểu tình có nội dung chính trị trước ĐSQ Việt Nam ở Victoria Road, London năm 2017.
Theo Bộ Nội vụ và tòa sơ thẩm thì hình ảnh anh ta cung cấp là "không rõ" nên không thể nói sẽ bị nhà chức trách Việt Nam trừng phạt khi về nước.
Nay, theo Lord Ericht, ông không có ý kiến gì về việc hình ảnh trên mạng (online-image) của người này "biểu tình trước ĐSQ Việt Nam", nhưng cho rằng tòa sơ thẩm bác bỏ đơn của đương sự là không đúng.
"Tòa án First-tier Tribunal đã không giải thích vì sao việc đi biểu tình trước ĐSQ VN lại không phải là bằng chứng đáng tin cậy rằng Chính quyền Việt Nam biết về sự hiện diện của anh ta tại đó."
Chỉ riêng việc tòa cấp dưới chấp nhận rằng HHP "đã có tham gia biểu tình" là đủ để đơn của đương sự phải được xem xét đầy đủ, theo Lord Ericht.
Tuy nhiên, theo một số phiên dịch tiếng Việt thường dịch ở tòa án cho các vụ xin tị nạn nói với BBC News Tiếng Việt, thì có thể xảy ra việc một số công dân Việt Nam biểu tình ở Anh chỉ để "làm hồ sơ tị nạn".
Không ai biết rõ việc biểu tình vì động cơ tạo bằng chứng tị nạn, và biểu tình vì tình cảm thực, phản đối chính quyền Việt Nam, giống và khác nhau đến đâu.
Cùng lúc, một số trang mạng của người Việt ở hải ngoại thường xuyên đăng tải các hoạt động này và nói đây là các cuộc biểu tình vì nhân quyền.
Điều những người chỉ trích nêu ra là dù có hàng trăm người biểu tình mỗi lần, nhưng sau khi nhận được quyền tị nạn tại Anh thì họ không hoạt động gì nữa, hoặc hoạt động ở đâu không ai biết.
Báo chí Anh Quốc những năm qua chưa hề ghi nhận hàng trăm, hàng nghìn "nhà hoạt động dân chủ nhân quyền người Việt" nhóm họp đều đặn ở quốc gia này.
Tại Anh cũng có các cuộc biểu tình của chủ tiệm nail, phản đối điều mà họ cho là "quy chụp" rằng hoạt động của họ có liên quan đến nạn buôn người và "nô lệ hiện đại".
Theo BBC Vietnamese