Cuộc cách mạng ẩm thực Việt ở London: nhà sáng lập Cây Tre và hành trình đánh thức thủ đô

Từng một thời khan hiếm, nhưng hiện nay ẩm thực Việt đã hiện diện khắp các con phố lớn. Nhà báo Josh Barrie của tờ Evening Standard đã gặp gỡ người đàn ông tiên phong đưa ẩm thực Việt lên mặt bàn London.

Cách đây 20 năm ở London, ẩm thực Việt là một cái gì đó rất lạ lẫm. Chỉ những thanh niên đeo ba-lô JanSport và những người am hiểu các quán cafe trên đường Kingsland Road mới biết về những bát phở bốc khói. Cách người Anh phát âm từ "phở" đến giờ vẫn còn là một vấn đề gây tranh cãi. 

Người London thật sự yêu thích các món ăn Việt Nam. Vào thời điểm đầu thiên niên kỷ, chỉ có một vài nhà hàng Việt tập trung chủ yếu ở phía đông và đông nam London. Nhưng hiện nay rong ruổi bất cứ ngõ ngách nào ở thủ đô, vào bất cứ quán mì chính thống nào, bạn đều có thể bắt gặp phở Việt.

Chuỗi nhà hàng Pho, có thể được xem là PizzaExpress phong cách Việt, đã có 30 chi nhánh ở UK. Một chuỗi khác là Hop, cũng đã có 4 địa điểm ở UK. 

Ông Hieu Bui có thể được xem là người tiên phong trong cuộc cách mạng ẩm thực Việt ở London. Ông sinh ra ở Hà Nội, lớn lên ở Sài Gòn. Tại UK này, ông thành lập thương hiệu Kêu và đã có 3 chi nhánh bán bánh mì. Ông còn mở 2 chi nhánh nhà hàng Cây Tre và Viet Grill, cùng một số địa điểm khác sắp ra mắt.

cay tre 1
Ảnh: Ông Hieu Bui, người sáng lập Nhà hàng Cây Tre

Các địa điểm đó là:

- Banh Mi Kêu (banhmikeu.co.uk W1F, EC1V, EC2M)

- Nhà hàng Cây Tre (caytrerestaurant.co.uk EC1V, W1D),

- Nhà hàng Viet Grill ở khu thượng lưu (58 Kingsland Road, vietgrillrestaurant.co.uk, E2).

Ông Bui đã có một hành trình dài trước khi có được những thương hiệu vững vàng như hiện nay. "Khi tôi bắt đầu cách đây 20 năm, hầu hết người ta không phân biệt được món Việt và món Tàu. Chúng tôi có phục vụ một vài món Việt, nhưng hầu hết vẫn phải bán vịt quay, gà quay ăn với tương đen. Bạn phải nấu mấy món mà người ta quen ăn, nếu không họ sẽ không tới", ông kể. 

Nhà hàng đầu tiên của ông Bui là Cây Tre, khai trương vào năm 2003. Người London đã đón nhận món Việt một cách nhiệt tình và ẩm thực Việt dần tìm được chỗ đứng. 

"Lúc đó có những hội chợ nơi người chơi sẽ thắng được 5 đồng nếu họ có thể dùng đũa gắp 1 viên kẹo. Ngày này tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu ai đó bước vào nhà hàng mà không biết dùng đũa. Thời điểm mới khai trương, tôi phải đặt nĩa lên bàn, thực khách chật vật gặm xương gà và mỡ bụng heo. Đề phòng khách không ăn được nước mắm, tôi luôn chuẩn bị sẵn một loại nước chấm khác thay thế. Giờ đây người ta sẵn sàng cởi mở tiếp nhận cái mới. Họ thích trải nghiệm hơn", ông Bui cho biết. 

cay tre 1
Ẩm thực Việt dần tìm được chỗ đứng trên đất Anh.

Ông Hieu Bui đến Anh quốc vào năm 1999 với tư cách sinh viên. Ông nhanh chóng xin vào làm việc tại nhà hàng Viet Hoa nổi tiếng trên đường Kingsland Road (70-72 Kingsland Road, viethoa.co.uk, E2). Một nhà hàng nổi tiếng khác là Huong Viet (94 Curtain Road, huongvietrestaurant.co.uk, EC2A), lúc đó cũng đang kinh doanh phát triển.

"Sau khi kết thúc chiến tranh có một làn sóng người Việt Nam di cư. Rồi thêm một đợt di cư khác vào những năm 80. Đa phần họ tập trung ở Deptford. Tôi nghĩ một số người đi theo dạng buôn người".

Bui phải học cách thích nghi với cuộc sống mới. Khi mới tới Anh, ông chỉ nói được rất ít tiếng Anh và cũng không biết nhiều về bếp núc. Nhưng từ một sinh viên, ông đã luyện tập đứng bếp, rồi trở thành một doanh nhân tháo vát.

"Tôi từng xem thực đơn của Jamie Oliver tại nhà hàng Fifteen, từ đó xây dựng menu cho nhà hàng của riêng mình. Lúc đó tôi chưa biết lên thực đơn, tôi chỉ biết nấu ăn. Tôi đã định đặt những cái tên như Vietnamese pizza cho món ăn của mình. Tôi nói cháo Việt giống như cháo ngô (polenta). Giờ tôi phục vụ cá nướng Hà Nội ăn với rau thơm và nhiều hương vị truyền thống. Giờ họ quen ăn rồi", ông Bui nói.

cay tre 1
Đã qua rồi cái thời người Anh không biết cầm đũa. Ảnh: NIC CRILLY HARGRAVES

Ông Bui cho biết dù việc kinh doanh ở London đang gặp khó khăn, nhưng ông tin rằng ẩm thực Việt vẫn thắng thế, một phần nhờ vào ngành du lịch phát triển từ những năm 90, một phần khác do người London đang thiên về xu hướng ăn uống chữa lành. "Ẩm thực Việt rất lành mạnh, không chế biến quá nhiều. Người ta quay lại nhiều lần vì họ mê hương vị món Việt. Hương vị truyền thống Việt chính là công thức chiến thắng", ông nói.

Ông Bui nhắc đến Cafe Mama Pho (24 Evelyn Street, cafemamapho.co.uk, SE8), một nhà hàng món Việt nổi tiếng khác. Ở đây thực khách được phục vụ mực chiên giòn, bánh xèo, gỏi cuốn (món ăn được yêu thích nhất sau phở).

Các nhà hàng Việt đáng chú ý khác là Sen Viet (119 King's Cross Road, senviet.has.restaurant, WC1X); Viet Garden (207 Liverpool Road, vietgarden.co.uk, N1); nhà hàng Hoa Phuong ở Elephant and Castle (Hampton Street, 07832 999573); và Pho Thuy Tay gần đường Old Kent Road (1B Rotherhithe Old Road,  phothuytay.co.uk, SE16). 

"Thật hạnh phúc khi nhìn thấy sự phát triển của ẩm thực Việt. Tôi tin rằng món Việt sẽ tiếp tục được yêu thích trên đất Anh", ông Hieu Bui chia sẻ.

Viethome (theo Evening Standard)