Phiên tòa xét xử liệu bà Melissa Trần, tên Việt Nam là Trần Thị Mộng Tuyền, bị trục xuất khỏi Hoa Kỳ vì lỗi lầm bà vướng phải cách đây hơn hai thập niên, chấm dứt “trong nước mắt,” theo tường thuật của nhật báo The Baltimore Banner hôm 24 Tháng Bảy.
Theo báo The Herald-Mail hôm 6 Tháng Sáu, bà Melissa Trần, 43 tuổi, đến Mỹ một cách hợp pháp khi còn nhỏ, có chồng và là mẹ của bốn đứa con, và là chủ tiệm nail Palace & Spa trong khu thương mại Long Meadow ở Hagerstown, Maryland, bị Cảnh Sát Di Trú (ICE) bắt vì một lệnh trục xuất trước đây, khi đến trình diện cơ quan công lực này hôm 12 Tháng Năm.
Bà Melissa Trần (bìa trái) và gia đình. (Hình: Facebook BringMelissaHome)
ICE bắt bà Melissa vì một bản án trước đó cả chục năm ở Virginia, lúc bà 19 tuổi. Theo bà Laura Kelsey Rhodes, luật sư của bà Melissa, nói với The Herald-Mail hôm 5 Tháng Sáu, người chủ mưu vụ ăn cắp tiền là bạn trai bà lúc đó. Sau đó, bà bị tù sáu tháng và đã trả hết số tiền.
Luật Sư Rhodes cũng cho biết, bản án dành cho bà Melissa chủ yếu là “án treo” và bà được phép ra ngoài đi làm trong thời gian thụ án.
Kể từ khi bà Melissa ra trình diện ICE mỗi năm tới nay, không có “vấn đề” nào, cho tới ngày 12 Tháng Năm mới bị bắt.
Năm 2008, Việt Nam và Hoa Kỳ đạt một thỏa thuận chính thức bao gồm không trục xuất những người Việt chưa có quốc tịch Mỹ nhưng phạm tội hình sự và đến Mỹ trước ngày 12 Tháng Bảy, 1995, ngày Hoa Kỳ và Việt Nam thiết lập quan hệ ngoại giao.
Tuy nhiên, năm 2017, chính quyền Tổng Thống Donald Trump bất chấp thỏa thuận này, đe dọa trừng phạt chính quyền Việt Nam, và bắt đầu trục xuất một số người đến Mỹ trước năm 1995.
Vào Tháng Hai, 2018, vụ kiện “Trinh vs Homan” thành công, chính quyền Mỹ ngưng trục xuất những người này.
Nhưng đến năm 2020, chính phủ hai nước đạt một thỏa thuận mới, hủy bỏ điều khoản bảo vệ những người Việt này không bị trục xuất.
Sau khi trở thành tổng thống lần thứ nhì, ông Trump tiến hành trục xuất người hàng loạt, nhiều hơn nhiệm kỳ đầu.
Ông Dũng “Danny” Hoàng (giữa), chồng bà Melissa Trần, cùng bốn người con vận động cho vợ ông được tự do. (Hình: Facebook BringMelissaHome)
Những người như bà Melissa Trần phải chứng minh chính quyền Việt Nam không muốn nhận bà, và để làm điều này thì rất khó.
Hơn nữa, Luật Sư Laura Kelsey Rhodes nói rằng thân chủ của bà không được cho cơ hội để chứng minh, vẫn theo Baltimore Banner.
Sau khi bị bắt, bà Melissa bị đưa qua Louisiana, Arizona, và cuối cùng về trại giam ở Tacoma, Washington. Phiên tòa xử bà qua video, và chỉ có một mình bà đứng trong phòng giam.
Chánh án của phiên tòa, bà Julie R. Rubin, thuộc tòa liên bang ở Baltimore, phải quyết định là bà Melissa Trần có bị bắt dựa theo trát tòa hay không.
Trong hơn hai giờ đồng hồ, bà Rhodes tranh luận với chánh án rằng nhân viên ICE phạm lỗi, bao gồm thông báo cho bà Melissa Trần trễ và viết sai tên quốc gia nguyên quán của bà.
Chánh Án Julie R. Rubin thường xuyên yêu cầu bà Rhodes giải thích rõ hơn. Sau đó, tới phiên bà Melissa Trần phát biểu.
Bà Melissa nhớ lại chuyện bị nhân viên ICE tịch thu đồ cá nhân, đưa qua nhiều trại giam, tiếp xúc với nhiều giới chức ICE mà bà Rhodes mô tả rằng đó là một sự thất bại.
Tuy nhiên, bà chánh án nói những gì bà Rhodes nói là không thỏa đáng.
Những người có mặt tại tòa cảm thấy lòng chùng xuống khi Chánh Án Julie R. Rubin nói rằng hành động của ICE đối với bà Melissa Trần có thể là không tử tế, nhưng không sai luật.
Những lá thư được gửi cho Tổng Thống Donald Trump, Ngoại Trưởng Marco Rubio, và Bộ Trưởng Nội An Kristi Noem, yêu cầu thả bà Melissa Trần về với gia đình. (Hình: Facebook BringMelissaHome)
Luật Sư Rhodes hỏi liệu bà Melissa Trần có nên có cơ hội để nói với các giới chức di trú là bà chưa bao giờ tái phạm một tội hình sự nào kể từ sau vụ ăn cắp tiền và bà cũng đã trả hết số tiền đó. Vị nữ luật sư cũng cho biết kể từ sau vụ đó, bà Melissa Trần trở lại trường học, tốt nghiệp đại học, tình nguyện làm việc cộng đồng ở Hagerstown, và sức khỏe không được tốt.
Chánh án cho biết bà sẽ đưa ra phán quyết ngày hôm sau, và từ chối yêu cầu của bà Melissa Trần. Bà chánh án viết rằng tòa không cảm thấy thuyết phục là bà Melissa Trần nên được đưa ra tòa xử trước khi bị bắt.
Cả gia đình bà cùng một số người quen và hàng xóm, ngồi chật kín phòng xử.
Trong phòng xử, ông Dũng “Danny” Hoàng, chồng bà Melissa Trần, có mặt cùng bốn người con, hai đứa dưới 11 tuổi và hai đứa chuẩn bị vào đại học.
Sau phiên tòa, mọi người đều buồn bã.
Tuy vậy, hàng xóm của bà Melissa Trần nói đây mới chỉ là bắt đầu, và họ sẽ tiếp tục đấu tranh cho bà.
Trước khi kết thúc phiên tòa, chồng và các con của bà Melissa Trần đứng qua một bên để bà có thể thấy họ qua máy quay phim. Họ vẫy chào nhau, trước khi rời phiên tòa.
Cư dân trong khu phố nơi gia đình bà Melissa Trần cư ngụ, bạn bè, và khách hàng làm nail của bà ở Hagerstown vừa mở một trang GoFundMe để quyên tiền giúp bà trả chi phí pháp lý.
Ngoài ra, bà Tina Nash, một hàng xóm của bà Melissa Trần, nói với Baltimore Banner là mới đây, bà Melissa Trần yêu cầu chồng bà, nếu có thể được, dùng một phần số tiền quyên góp để giúp một phụ nữ mà bà gặp trong trại giam, hiện đang bị nhiều khó khăn.
Theo Người-Việt