Hầu hết nước Ý hiện đang trong tình trạng phong tỏa, và số các ca tử vong tại đây đã lên quá 1.000. Tình trạng bùng phát bệnh dịch đang khiến cho ngành y tế nước này bị căng thẳng. Liệu nước Anh có rơi vào thế tương tự?
Hôm thứ Năm, trưởng cố vấn khoa học của Thủ tướng Boris Johnson, Sir Patrick Vallance, nói rằng Anh Quốc đi chậm hơn Italy bốn tuần "xét về quy mô bùng phát", chưa nói đến "cách thức phản ứng".
Điều đó liệu có thể hiểu thành nước Anh chỉ còn bốn tuần nữa là sẽ có số phận tương tự như nước Ý?
Không hẳn. Và dưới đây là ba lý do khiến các chuyên gia tin rằng trận dịch ở Anh có thể sẽ khác ở Ý, và vì sao số các ca nhiễm virus tại đây lại có ý nghĩa khác.
1. Sự truyền nhiễm thời kỳ đầu là khác
Số các ca được xác nhận là nhiễm virus thì khác với các ca thực sự đã nhiễm. Nó phụ thuộc vào việc có bao nhiêu người bị nhiễm được phát hiện ra.
Trận dịch ở cả hai nước có thể hiện đang tăng với tỷ lệ như nhau, nhưng lúc đầu, Anh Quốc có nhiều ca được chẩn đoán hơn Ý.
Con số của Italy tăng vọt trong ngày 23/2, khiến cho các khoa học gia tin rằng đã có một giai đoạn virus lây lan mà không bị phát hiện.
Điều này khiến cho các biện pháp lần theo dấu vết những người từng tiếp xúc với bệnh nhân và cách ly để chặn tốc độ lan tràn trở nên kém tác dụng.
Giáo sư y tế cộng đồng quốc tế Jimmy Whitworth nói rằng điều đó khiến hệ thống y tế đi sau tốc độ lây lan trong vấn đề kiểm soát dịch bệnh.
Các nhà nghiên cứu cũng cảnh báo rằng hệ thống xét nghiệm virus ở Ý đã trở nên quá tải và không theo kịp các vụ mới.
Điều này có nghĩa là các số liệu được đưa ra ở Ý có thể còn đi sau hơn nữa so với tổng số các ca thực sự nhiễm bệnh.
Và trong lúc Anh tăng cường năng lực xét nghiệm, Giáo sư Whitworth nói thêm, nước Anh có thể sẽ thấy "tăng vọt về các con số" - không phải chỉ do virus lây lan mạnh hơn, mà còn là do việc phát hiện đạt kết quả tốt hơn.
2. Nạn dịch ở Ý tập trung vào các điểm hơn
Áp lực lên ngành y tế cũng phụ thuộc vào việc địa điểm xảy ra và mức độ nghiêm trọng của trường hợp bị bệnh.
Có những lý do xác đáng để tin rằng các yếu tố này là khác nhau ở hai quốc gia Anh và Ý.
Kể từ lúc lây lan ban đầu, hầu hết các trường hợp bị bệnh ở Ý đều tập trung tại vùng Lombardy ở phía bắc, nơi chỉ có trên 15% dân số Ý sinh sống. Cứ 100 vụ xảy ra ở Ý thì Lombardy chiếm gần 60 vụ.
Ở Anh, cho đến nay, mức độ lây lan diễn ra dàn trải hơn.
Cũng giống như Lombardy, London chiếm 15% tổng dân số Anh. Tuy nhiên, thành phố này có tỷ lệ nhiễm bệnh thấp hơn: chưa tới 25 vụ trong mỗi 100 vụ mắc virus.
Cho 15.000 ca nhiễm virus trên toàn nước Anh sẽ không tạo áp lực đối với các bệnh viện như khi hầu như các vụ đều tập trung tại một thành phố hay khu vực.
Chính phủ Anh vẫn đang lên kế hoạch nhằm tính đến thời điểm khi hệ thống y tế công (NHS) đối diện với các thách thức to lớn. Nhưng điều đó có thể không phải là lúc nước Anh đuổi kịp các con số dương tính đã được xác nhận tại Ý vào thời điểm hiện tại (trên 1.000 ca).
3. Các trường hợp được xác định nhiễm bệnh ở Ý có tỷ lệ tử vong cao hơn
Tỷ lệ tử vong trong số các ca được xác định nhiễm bệnh tại Ý cao hơn so với Anh.
Tính đến ngày 12/3, con số này tại Anh là 1,4%, và ở Ý là 6,7%.
Giáo sư Whitworth tin rằng tỷ lệ tử vong cao hơn ở Ý có nghĩa là trong số các trường hợp được theo dõi có nhiều bệnh nhân bị ốm bệnh hơn. Italy có tỷ lệ dân số cao tuổi lớn hơn Anh, và tác động của tình trạng nhiễm Covid-19 sẽ là nghiêm trọng hơn trong trường hợp người cao tuổi.
Điều đó làm cho ngành y tế càng bị thêm áp lực.
Có một cách giải thích khác đối với tỷ lệ tử vong cao hơn, đó là ngành y tế Ý đang bị quá tải.
Chớ vội lơi lỏng
Mặc dù nạn dịch ở Anh Quốc có lẽ sẽ không theo bước chính xác như những gì đang diễn ra tại Ý, nhưng điều đó không có nghĩa là nước Anh sẽ thoát khỏi những thay đổi nghiêm trọng trong đời sống.
Nhà nghiên cứu bệnh dịch Adam Kucharski cảnh báo rằng chớ nên so sánh một cách đơn giản về các con số mắc bệnh, và "nếu không có các nỗ lực kiểm soát virus, chúng ta sẽ phải chứng kiến tình thế tương tự như những gì xảy ra tại Ý", cho dù không nhất thiết chuyện đó sẽ diễn ra trong bốn tuần tới.
Ed Lowther và Lucy Rodgers đóng góp thêm cho bài tường thuật.
Theo BBC News Tiếng Việt