Vì sao SpaceX và NASA phải hủy phóng tên lửa dù chỉ còn 17 phút?

Vụ phóng tên lửa của SpaceX, mang theo hai phi hành gia của NASA dự kiến diễn ra vào tối ngày 27/5, giờ GMT. Đây được coi là sự kiện lịch sử, vì là lần đầu tiên Mỹ đưa phi hành gia lên vũ trụ từ chính đất nước mình, kể từ năm 2011.

Tuy nhiên, chỉ 17 phút trước giờ dự kiến, vụ phóng tên lửa đã phải hủy bỏ do thời tiết xấu.

spacex
Vụ phóng tên lửa lịch sử đã bị hoãn vì thời tiết không ủng hộ. Ảnh: SpaceX.

Thời tiết không thuận lợi

Theo New York Times, từ sáng quanh khu vực mũi Canaveral, Florida, nơi diễn ra vụ phóng tên lửa đã có mưa nhỏ. Đến đầu giờ chiều, mưa ngừng và bầu trời bắt đầu quang đãng.

Tuy nhiên, trước giờ phóng tên lửa mây đen dày đặc đã kéo đến. Trời nhiều mây là điều rất nguy hiểm, bởi khi tên lửa đang bay lên, nếu gặp sấm sét thì thiệt hại sẽ rất lớn. Thậm chí, việc phóng tên lửa, khiến không gian dày đặc các tia điện, có thể tạo ra sấm sét, theo mô tả của Giám đốc NASA Jim Bridenstine.

Trước đó, nhóm tổ chức dự tính trời sẽ bớt mây khoảng 10 phút trước giờ phóng. Dù vậy, thời tiết đã không ủng hộ vụ phóng tên lửa lịch sử.

"Đáng tiếc, chúng ta sẽ không phóng vào hôm nay", tổ điều khiển thông báo với hai phi hành gia Robert Behnken và Douglas Hurley, theo CNN.

spacex
Hai phi hành gia Robert Behnken và Douglas Hurley trước khi lên tàu vũ trụ của SpaceX. Ảnh: AP.

Chỉ cần lùi 10 phút, tên lửa sẽ phóng lên suôn sẻ mà không lo thời tiết. Tuy nhiên, NASA chỉ có hai lựa chọn: phóng tên lửa vào đúng 16h33 theo kế hoạch ban đầu, hoặc hủy phóng. Thời gian này đã được tính toán chuẩn xác để tên lửa có thể gặp Trạm vũ trụ quốc tế khi nó bay qua Trái Đất.

Theo New York Times, việc các vụ phóng tên lửa bị hủy khi phóng đi từ Florida không phải là lạ, vì khí hậu nơi này thường gặp bất lợi với gió to, nhiều mây. NASA có những tiêu chuẩn phức tạp để xác định liệu vụ phóng có phải bị hoãn vì thời tiết hay không.

Vụ phóng sẽ được thực hiện lại vào chiều ngày 30/5.

Vẫn chờ đợi vụ phóng tên lửa lịch sử

Trước đó, cả Tổng thống Mỹ Donald Trump và Phó tổng thống Mike Pence đều đã có mặt tại trung tâm điều khiển của NASA để chứng kiến vụ phóng tên lửa lịch sử. Đây là lần đầu tiên một công ty hàng không vũ trụ như SpaceX cung cấp dịch vụ đưa người lên không gian cho NASA với tên lửa Falcon 9.

Falcon 9 là tên lửa tái sử dụng của công ty này, và đã được dùng để mang các loại hàng hóa, hành lý lên vũ trụ nhiều năm nay. Tuy nhiên, Falcon 9 chưa bao giờ được dùng để đưa người lên vũ trụ. SpaceX và Boeing là hai công ty được NASA lựa chọn để phát triển các tàu vũ trụ có thể mang theo phi hành gia và phóng từ Mỹ.

Kế hoạch này sẽ giúp NASA tiết kiệm rất nhiều tiền so với tự phát triển tàu vũ trụ mới để thay thế tàu con thoi.

spacex
Hai phi hành gia chụp ảnh cùng Elon Musk và Giám đốc NASA Jim Bridenstine trước khi lên tàu vũ trụ Crew Dragon. Ảnh: NASA.

Kể từ khi ngừng hoạt động các tàu con thoi vào năm 2011, NASA phải phụ thuộc vào tàu vũ trụ Soyuz của Nga để đưa người lên trạm vũ trụ ISS. Theo báo cáo của NASA công bố cuối năm 2019, mỗi năm NASA mua quyền đưa khoảng 70 người lên vũ trụ, và phải trả cho cơ quan vũ trụ Nga (Roscosmos) từ 3-4 tỷ USD. Tính trung bình, chi phí để đưa mỗi phi hành gia lên vũ trụ là hơn 55 triệu USD.

Hai phi hành gia được lựa chọn cho nhiệm vụ này, Robert Behnken và Douglas Hurley, đều từng làm phi công quân đội và đã lên không gian nhiều lần. Họ được chọn vào năm 2018 để trở thành những người đầu tiên lên vũ trụ bằng tàu Crew Dragon của SpaceX.

Sau khi vụ phóng tên lửa đã bị hủy, cả hai phi hành gia vẫn phải ngồi trong khoang tàu thêm 1 giờ để bơm xăng ra ngoài, đảm bảo an toàn cho họ.

Tàu Crew Dragon có đủ không gian cho 7 người ngồi, nhưng với các nhiệm vụ của NASA sẽ được điều chỉnh lại còn 4 người. Theo kế hoạch, nếu vụ phóng tên lửa hôm nay thành công, NASA sẽ đưa thêm 4 phi hành gia lên trạm không gian vào cuối năm.

Vụ phóng tên lửa đã bị lùi nhiều lần, so với kế hoạch ban đầu là năm 2019 bởi quá trình phát triển tàu của SpaceX, Boeing đều gặp khó khăn. Do sự trì hoãn, hai phi hành gia dự kiến sẽ phải ở lại Trạm vũ trụ quốc tế tới 1 tháng để làm nhiệm vụ, thay vì 2 tuần như kế hoạch ban đầu.

Zing (tham khảo https://www.independent.co.uk/life-style/gadgets-and-tech/news/spacex-nasa-launch-cancelled-weather-delay-when-astronauts-a9535771.html)