Hôm 11/7, TAND TP Hà Nội mở phiên xét xử sơ thẩm vụ án “chuyến bay giải cứu”; có 21/54 bị cáo bị truy tố về tội “Nhận hối lộ”, trong số này có 18 người bị truy tố theo điểm a khoản 4 Điều 354 BLHS, với khung phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.
18 người bị truy tố tội có khung hình phạt cao nhất là tử hình trong vụ "chuyến bay giải cứu".
Cũng theo quyết định xét xử, trong vụ án “chuyến bay giải cứu”, thẩm phán Vũ Quang Huy làm chủ tọa phiên tòa; các hội thẩm nhân dân gồm Tạ Quốc Hùng, Bùi Đăng Hiếu, Hồ Thị Xuân Hương; thư ký phiên là các ông Nguyễn Đăng Khoa, Nguyễn Việt Hùng…
Về phía Viện KSND TP Hà Nội đã phân công các kiểm sát viên Đỗ Mạnh Quang, Lê Huy Hoàn, Nguyễn Thị Châm, Tưởng Mạnh Toàn và Đỗ Minh Tuấn, giữ quyền công tố và kiểm sát xét xử.
Có 105 luật sư tham gia bào chữa cho 54 bị cáo, trong đó, ông Vũ Hồng Quang, cựu cán bộ Cục Hàng không Việt Nam và Nguyễn Thị Thanh Hằng, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Thương mại dịch vụ du lịch Bầu trời xanh, mỗi người có đến 6 luật sư bào chữa…
Tòa cũng triệu tập 16 công ty và hàng chục cá nhân khác là người làm chứng, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan.
18 người bị truy tố tội có khung hình phạt cao nhất là tử hình
54 bị cáo trong vụ án bị Viện KSND Tối cao truy tố về các tội: “Đưa hối lộ, Nhận hối lộ, Môi giới hối lộ, Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Trong 21 bị cáo bị xét xử về hành vi "Nhận hối lộ" có 18 bị cáo (như cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Tô Anh Dũng, cựu Cục trưởng Cục Lãnh sự Nguyễn Thị Hương Lan, cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Trần Văn Tân...) bị viện kiểm sát truy tố theo khoản 4, Điều 354 Bộ luật Hình sự với khung hình phạt tù 20 năm, chung thân hoặc tử hình.
4 bị cáo Trần Việt Thái - cựu Đại sứ Việt Nam tại Malaysia; Nguyễn Lê Ngọc Anh - cựu cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia; Nguyễn Hoàng Linh - cựu cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia; Đặng Minh Phương - cựu kế toán Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia bị truy tố về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
23 bị cáo bị xét xử về tội “Đưa hối lộ" trong đó có Nguyễn Thị Thanh Hằng - Phó Tổng Giám đốc Công ty Blue Sky; Lê Hồng Sơn - Tổng Giám đốc Công ty Blue Sky; Hoàng Diệu Mơ - Tổng Giám đốc Công ty TNHH thương mại Du lịch Dịch vụ Hàng không An Bình...
4 bị cáo: Nguyễn Anh Tuấn - cựu Phó Giám đốc Công an TP Hà Nội; Trần Quốc Tuấn - Giám đốc Công ty cổ phần xúc tiến Thương mại và Du lịch Việt Nam; Bùi Huy Hoàng - cựu chuyên viên Phòng Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế; Phạm Thị Kim Ngân - cán bộ Phòng Trị sự Tạp chí Thanh tra Chính phủ bị truy tố về hành vi “Môi giới hối lộ”.
Bị cáo Hoàng Văn Hưng - cựu cán bộ công an bị truy tố về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".
Bị cáo Trần Minh Tuấn - Giám đốc Công ty cổ phần Xây dựng Thái Hòa bị truy tố về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và “Đưa hối lộ".
Số tiền hối lộ trong “chuyến bay giải cứu” lên đến hàng trăm tỷ đồng
Theo cáo trạng, từ tháng 4/2020, Chính phủ cho phép thực hiện chuyến bay giải cứu đưa công dân hồi hương, người dân chỉ phải trả tiền vé máy bay, không mất chi phí cách ly. Sau đó là các chuyến bay combo, người dân tự nguyện trả phí toàn bộ.
Doanh nghiệp có nhu cầu tổ chức chuyến bay combo phải xin chủ trương của UBND cấp tỉnh, thành phố - nơi thực hiện cách ly công dân về nước. Hồ sơ sau đó được gửi về Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao để đơn vị này tổng hợp, lấy ý kiến tổ công tác 5 bộ (Ngoại giao, Công an, Y tế, Giao thông Vận tải, Quốc phòng).
Từ đầu 2020 đến khoảng giữa năm 2021, nhà chức trách đã cấp phép và tổ chức hơn 1.000 chuyến bay, đưa hơn 200.000 công dân từ 62 quốc gia, vùng lãnh thổ về nước. Riêng Bộ Ngoại giao đã đề xuất Chính phủ phê duyệt 772 chuyến bay đưa công dân về nước, trong đó có 400 chuyến bay giải cứu, 372 chuyến bay combo.
Để có chi phí "bôi trơn" khi thực hiện các chuyến bay, nhóm 20 doanh nghiệp với hơn 100 pháp nhân phải nâng giá vé, "vẽ" thêm nhiều chi phí phát sinh với khách hàng có nhu cầu về nước giữa đại dịch.
Theo VKS, đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, xảy ra giữa lúc Covid-19 căng thẳng. Các bị can đã lợi dụng dịch bệnh, bất chấp các quy định để trục lợi, khiến uy tín của Việt Nam bị giảm sút. Các hành vi này đã tạo điều kiện cho "thế lực thù địch xuyên tạc, kích động gây hoang mang trong Nhân dân".
25 người đã lợi dụng chức vụ quyền hạn được giao để nhận hối lộ gần 165 tỷ đồng và gây thiệt hại 10 tỷ đồng. 23 người là đại diện doanh nghiệp đã đưa hối lộ hơn 226 tỷ đồng, 4 người môi giới hối lộ gần 75 tỷ đồng và lừa đảo chiếm đoạt gần 25 tỷ đồng.
Trong đó, Phạm Trung Kiên, cựu thư ký thứ trưởng, nhận hối lộ 253 lần, tổng cộng 42,6 tỷ đồng; Vũ Anh Tuấn, cựu Phó phòng tham mưu Cục Quản lý xuất nhập cảnh Bộ Công an, nhận 49 lần 27,3 tỷ đồng; Nguyễn Hương Lan, cựu Cục trưởng Lãnh sự Bộ Ngoại giao 32 lần nhận 25 tỷ đồng; cựu Thứ trưởng Ngoại giao Tô Anh Dũng nhận 37 lần tổng 21,5 tỷ đồng...
Ngoài hành vi đưa nhận hối lộ để thực hiện chuyến bay giải cứu, VKS xác định còn có nhóm bị can đã móc ngoặc để chạy án cho doanh nghiệp. Theo cáo trạng, cựu Thiếu tướng Nguyễn Anh Tuấn, cựu Phó giám đốc Công an Hà Nội, đã nhận 2,65 triệu USD (khoảng 61,6 tỷ đồng) để chạy án cho Lê Hồng Sơn và Nguyễn Thị Thanh Hằng, Tổng và Phó tổng giám đốc Công ty Bầu trời xanh.
Ông Tuấn khai trừ đi 400.000 USD giữ lại, đã đưa hết 2,25 triệu USD cho bị can Hoàng Văn Hưng (cựu Trưởng phòng điều tra Cục An ninh điều tra Bộ Công an) theo từng lần Hằng chuyển tiền đến.
Theo Tiền Phong / kinhtedothi