Ba năm qua ghi nhận sự gia tăng đột biến trong số vụ các đường dây người Việt sử dụng nhà ở khu vực Hunter, New South Wales (Úc) để trồng cần sa. Số người Việt bị bắt rồi phải đi tù ngày càng nhiều hơn. Nhưng những người đứng đầu vẫn ở trong bóng tối.
Những người bị kết án và bỏ tù chỉ là “con tốt”
Cho đến nay, những người bị kết án và bỏ tù chỉ là “con tốt”. Đó là những thành viên “thấp cổ bé họng” nhất. Họ là những người có cấp bậc thấp nhất trong hệ thống, những người trực tiếp làm công việc trồng trọt. Những người đã đến Úc với hy vọng có một cuộc đời tốt đẹp hơn, những người vì hoàn cảnh bị buộc phải gánh chịu một rủi ro lớn hơn số tiền nhỏ họ kiếm được.
Trong những vụ trọng án ma túy này, người bị bắt là những sinh viên tìm đến Úc. Họ đến đấy để theo đuổi tấm bằng đại học ở Úc nhưng đã bỏ học. Nhưng do quá xấu hổ nên đã không tìm đến sự giúp đỡ từ gia đình, hoặc sự giúp đỡ từ phía gia đình thực chất là không tồn tại để tìm đến.
Bên cạnh đó, cũng có những người đã quá hạn visa, rơi vào tình trạng nợ nần khủng hoảng, và sợ hãi hoặc không tin cơ quan có thẩm quyền tại Úc.
Không biết cần sa là bất hợp pháp
Có những người như Hoai Nam Nguyen – một thanh niên 24 tuổi ngây thơ trước những việc mình đã làm, không biết mình có thể bị bỏ tù. Trong một trường hợp tuyên bố họ không biết cần sa là bất hợp pháp.
Hoai Nam Nguyen lớn lên ở Quảng Bình, một tỉnh chuyên nghề chài lưới, nơi được thiên nhiên đãi ngộ với sông lững lờ trôi và rừng núi chập chùng nhường chỗ cho những hang động đá vôi kỳ vĩ – một bức tranh tuyệt đẹp và bình yên trong mắt du khách viếng thăm.
Nhưng với những người sinh ra ở đó, Quảng Bình là nơi phải oằn mình gánh chịu những cơn bão dữ dội, lụt lột và thiên tai hàng năm. Bên cạnh nghề ngư truyền thống, không có mấy cơ hội việc làm khác.
Nước Úc là miền đất của cơ hội
Với Hoai Nam Nguyen, người con lớn trong một gia đình nghèo túng và ba mẹ chẳng may đau bệnh quanh năm – đúng hơn là với nhiều người trẻ Việt Nam, dù có sinh trưởng ở nơi khắc nghiệt hay không, nước Úc là miền đất của cơ hội.
Hoai Nam Nguyen đã chắt chiu đến từng bạc cắc, rồi cha mẹ chạy đi vay mượn khắc nơi chỉ để lo cho anh có thể đến Úc với visa du học, để đi làm và gửi tiền về cho gia đình khốn khó của anh.
Nhưng cũng như bao nhiêu trường hợp trước đó, hiện thân của giấc mơ Úc là sự cô lập chính mình trong một ngôi nhà không người ở, chỉ làm đúng một việc là trồng cần sa, với lời hứa hẹn thù lao là vài ngàn đôla.
Những số phận như Hoai Nam Nguyen lại là con mồi để dụ hoặc những người trong chính cộng đồng của anh có cùng hoàn cảnh lao theo. Giấc mơ Úc đó sẽ kết thúc trong nhà tù và trại giam di trú.
Trong bóng tối của những đường dây trồng cần sa đó, nhiều người đã ra sức săn lùng các thành viên yếu ớt nhất trong cộng đồng khi cần sự giúp đỡ.
Rồi khi ánh sáng tràn vào những căn nhà trồng cần sa, những người chăm cây đó như những con tốt thí mạng. Những ông trùm trong bóng tối kia chỉ cần “cắt đuôi” gọn gàng. Sau đó, họ chỉ cần tìm nhà khác, tốt khác, rung đùi vì biết chắc những con tốt bị bắt kia, quá sợ hãi sẽ bị trả thù mà chẳng dám tiết lộ danh tính.
Công dân Việt Nam bị bắt giữ
Tháng 2/2018, hàng loạt những cuộc khám xét và đột kích của giới chức Úc tiến hành trong khu vực Maitland. Cảnh sát đánh sập một tổ chức tội phạm ma túy với trị giá $2.8 triệu đô la và bắt giữ 5 công dân Việt Nam – tất cả đều là những người bé mọn làm việc chăm sóc cây cần sa.
Trong số đó, có những người là di dân bất hợp pháp. Hai trong số họ đang trong cảnh nợ nần chồng chất ở cả Úc và Việt Nam. Họ đã làm việc trồng cần sa với lời hứa hẹn mức thù lao hàng ngàn đô la để trả nợ sau khi thu hoạch.
Năm người đàn ông đó không bao giờ được trả món tiền thù lao mà họ được hứa. Hồi đầu tháng 4/2019, họ đã bị tuyên án tù tối đa ba năm bốn tháng.
Những người đứng đầu tổ chức trồng cần sa vẫn ở trong bóng tối
Đó cũng là trường hợp của một ngôi nhà trồng cần sa ở Wallsend, một ngôi nhà gạch hai tầng trên đường Irving St đã bắt đầu ngốn sạch điện năng của láng giềng và tỏa nồng mùi cần sa hồi tháng 6/2016.
Sinh viên đại học Baoti Ricky Nguyen, một năm sau khi bị bắt vẫn không nói với gia đình chuyện anh đang trong cảnh tù tội ở Úc. Anh cũng từ chối không cho giới chức Úc cho biết ai đã thuê anh chăm sóc 127 cây cần sa.
Tháng Bảy 2017, Baoti Ricky Nguyen bị bỏ tù tối đa ba năm. Những người thuê mướn anh trồng cần sa vẫn điềm nhiên trong bóng tối.
Quay lại với người thanh niên gốc Quảng Bình, Hoai Nam Nguyen. Tháng 10 năm 2017, trong khi Hoai và “đồng nghiệp” trồng cây của anh, The Anh Hoang và Cuong Van Nguyen đang đi trên đường với nhau, chiếc xe bị cảnh sát chặn lại ở Adamstown. Trong thùng xe là 18 kí cần sa.
Tương lai nào cho người Việt bị kết án?
Hoai Nam Nguyen khai với cảnh sát rằng anh ở căn nhà đã được cải tạo lại thành nơi trồng cần sa một tháng. Anh cũng kể câu chuyện dài của cuộc đời mình. “Nhờ” một người bạn giới thiệu công việc để có tiền gửi về gia đình, anh đã đến với nghề này.
Mới tuần trước, Hoai Nam Nguyen, The Anh Hoang và Cuong Van Nguyen lãnh án tù giam tối đa bốn năm, với thời gian không tạm tha là hai năm ba tháng.
Khi đủ điều kiện để được tạm tha, họ sẽ bị đưa đến Trung tâm Giam giữ Di trú Villawood, nơi họ có thể sẽ phải sống mòn mỏi trong nhiều năm trước khi bị trục xuất về Việt Nam.
Một người phụ nữ, người được cho là đứng đầu tổ chức sẽ phải đối mặt với một phiên tòa tại Tòa án Newcastle vào tháng chín tới đây.
Theo The Herald, bà là người duy nhất có cấp cao hơn trong các đường dây ma túy Việt Nam bị buộc tội trong các cuộc điều tra lớn suốt ba năm qua.
Viethome (theo Vietucnews/Nguồn: SBS)