Dầu CBD đã trở nên phổ biến trong vài năm qua khi người ta cho rằng nó đem đến rất nhiều lợi ích về mặt sức khỏe – từ làm dịu chứng viêm khớp đến giảm nhẹ các triệu chứng của bệnh liệt não. Nhưng dầu CBD chính xác là gì, nó có thực sự hiệu quả hay không và liệu nó có thể là một phương án giải quyết chứng bệnh lo âu?
Các sản phẩm CBD bắt đầu xuất hiện trên thị trường từ khoảng hai năm trước và tạo nên sức hút lớn trong giới y học. Nó được cung cấp dưới nhiều dạng khác nhau, từ dạng dầu đến dạng nước, và người ta tin rằng nó có thể hỗ trợ nhiều chứng bệnh. Kể từ khi dầu CBD xuất hiện, một trong những công dụng phổ biến nhất của nó là để chữa chứng trầm cảm lo âu. Nhưng liệu các bác sĩ có khuyên bệnh nhân sử dụng phương pháp điều trị này?
Bác sĩ Ife Abiola, làm việc tại Canada, nơi cần sa được sử dụng hợp pháp cho cả mục đích tiêu khiển và y tế, và Bác sĩ Andrew Thonber, người đứng đầu tổ chức Now Patient, đã cung cấp một số thông tin sau đây.
CBD là gì?
CBD được chiết xuất từ cây cần sa. Cần sa chủ yếu chứa loại hoạt chất gây nên trạng thái hưng phấn, được gọi là chất tetrahydrocannabinol (THC). Nhưng một chất khác được chiết xuất từ cần sa có tên gọi cannabidiol (CBD) là chất phổ biến hơn bởi người ta cho rằng nó không độc hại và có ích cho người mắc các chứng khích động và lo âu.
Bác sĩ Abiola giải thích: “CBD có thể được dùng dưới nhiều dạng, và rất nhiều trong số đó không qua đường hút.
“Nó thường được uống trực tiếp dưới dạng dầu. Việc tiêu thụ chất dầu cần có sự chỉ định liều lượng cẩn thận nhằm đem lại tác dụng lâu dài. Nó bắt đầu có tác dụng sau một tiếng và có thể kéo dài đến sáu tiếng.
“Thông thường, dầu CBD được dùng vào buổi sáng và buổi chiều để tác dụng bao trùm suốt cả ngày và người dùng thường bắt đầu bằng liều nhỏ rồi tăng dần, phụ thuộc vào tình trạng bệnh.
“Phần lớn những người dùng CBD thường xuyên (hàng ngày) cho biết một liều khoảng 10 đến 20g (dùng một hoặc chia thành hai lần trong ngày) là đủ để xoa dịu nhiều loại bệnh tật.”
Người dùng cũng có thể dùng CBD dưới dạng khô bằng cách hút, nhưng cách thức này đem lại nguy hiểm cho sức khỏe.
Bác sĩ Abiola nói: “Hiệu quả của đường hút có thể cảm nhận được chỉ sau vài phút và kéo dài từ hai đến bốn giờ. Vấn đề của việc hút cần sa CBD là liều lượng sẽ thiếu chính xác, và tất nhiên tác động tiêu cực của việc hút cần sa là không thể tránh khỏi.”
CBD có thể hỗ trợ chữa trị chứng lo âu bằng cách nào?
Bác sĩ Thornber cho biết dầu CBD chứa tất cả các tác dụng tích cực của các loại thuốc chống lo âu nhưng lại không có tác dụng phụ.
Ông nói thêm: “Bằng chứng cũng cho thấy CBD có thể kích hoạt tạo mô thần kinh hồi hải mã, tạo ra những neuron thần kinh mới. Nhiều nghiên cứu đã kết luận dầu CBD có thể là phương thức chữa trị hữu hiệu cho chứng lo âu và là một chất anxiolytic tự nhiên (làm dịu lo âu).”
Một nghiên cứu nhỏ hồi năm 2010 chỉ ra rằng dầu cần sa có thể giúp giảm nhẹ triệu chứng lo âu ở những người mắc bệnh rối loạn lo âu xã hội. Hình chụp cắt lớp não bộ của những người tham gia nghiên cứu cho thấy sự thay đổi trong dòng chảy của máu đến phần não đóng vai trò điều khiển cảm xúc lo âu.
Trong nghiên cứu này, cannabinoid không chỉ giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn mà còn thay đổi cách thức não bộ phản ứng với lo âu.
Một nghiên cứu năm 2011 cũng kết luận chiết xuất cần sa có thể giảm chứng lo âu. Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học tập trung chủ yếu vào tác dụng chữa trị chứng lo âu khi phát biểu trước đám đông.
Theo bác sĩ Abiola, dầu CBD thường được hấp thụ tốt và được coi là an toàn.
Ông giải thích: “Nhiều loại thuốc chống lo âu hoạt động bằng cách điều chỉnh phản xạ của một chất truyền dẫn thần kinh có tên gọi GABA (gamma-aminobutyric acid), tuy nhiên CBD lại hoạt động thông qua một vài cơ chế khác. CBD điều khiển GABA qua một kênh phản xạ khác, và cũng giúp tăng lượng cannabinoid mà cơ thể chúng ta tự sản sinh, ví dụ như anandamide và 2-AG.
Cannabinoid sẽ điều khiển những yếu tố như cảm giác đau, vị giác và thậm chí là cảm xúc. CBD kiềm chế một loại enzyme có tên amide hydrolase. Enzyme này thường làm suy giảm cannabinoid tự nhiên trong cơ thể chúng ta. Do đó, việc tăng cannabinoids đồng nghĩa với việc giảm cảm giác lo âu.”
Bác sĩ có khuyên người bệnh dùng CBD để chữa chứng lo âu?
CBD không nhất thiết là có lợi cho tất cả mọi người, bởi lẽ một vài người dùng bị mệt mỏi và khó ngủ khi sử dụng các loại dược phẩm chứa CBD để chữa các cơn co giật có tên Epidiolex.
Bác sĩ Abilola cho biết: “Một vài bệnh nhân sử dụng dầu CBD nói họ cảm thấy kích động và thậm chí bị ngất.
“Những tác dụng phụ này khá hiếm gặp nhưng có thể gây nguy hiểm cho một số người. Người dùng được khuyến cáo nên trò chuyện với dược sĩ trước khi bắt đầu sử dụng CBD vì CBD có thể gây ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và không tương thích với các loại thuốc đang dùng khác. Giống như mọi loại thuốc khác, người bệnh nên thận trọng và tránh dùng quá nhiều trong thời gian quá dài mà không có lời khuyên của bác sĩ.”
Ông Blair Gibbs, người chịu trách nhiệm về chính sách tại Trung tâm Cần sa Y tế (CMC), cho hay dù công chúng ngày càng quan tâm đến CBD, hiện vẫn chưa có những nghiên cứu có sức nặng để chứng minh công dụng của nó.
Ông giải thích: “Hầu hết các nghiên cứu hiện tại đều ở quy mô nhỏ và cho đến tận gần đây, nhiều chuyên gia về cannabinoid vẫn tập trung nghiên cứu các mảng khác, ví dụ như về THC.
“Số lượng người yêu thích sử dụng các sản phẩm CBD đang tăng mạnh ở rất nhiều quốc gia, vì vậy hẳn sẽ sớm có thêm nhiều nghiên cứu về những công dụng của chúng.”
Các sản phẩm có chiết xuất cần sa hiện có thể được mua trên mạng, nhưng chất lượng và thành phần không được đảm bảo. NHS cảnh báo: “Chúng có thể là sản phẩm bất hợp pháp và nguy hiểm.”
VietHome (Theo Express)