Bạn nghĩ sao nếu VietHome nói rằng: Các thống kê từ trước tới thời điểm này của Vương Quốc Anh hoàn toàn chưa chính xác, không phản ánh đúng thực trạng số bệnh nhân bị nhiễm và đã tử vong vì Covid-19 ở nước này? Quả thực, đây là thông tin tương đối sốc - nhưng nó hoàn toàn hợp lý với cách thức mà Vương Quốc Anh vận hành từ bấy lâu nay.
VietHome đã theo sát các bản báo cáo từ nhiều nguồn khác nhau, như SkyNews hay BBC và nhận thấy rằng thống kê số người bệnh chỉ phản ánh một phần tình hình dịch đang diễn ra tại Anh Quốc.
VietHome xin được dịch và tổng hợp lại những điều này - để bạn đọc hiểu rõ hơn cách thức hoạt động ở nước Anh.
Quy trình người chết được đăng kí chứng nhận tại Vương Quốc Anh
Trước khi đi vào cụ thể các con số, VietHome muốn phổ biến cách 1 người chết được cấp giấy chứng tử. Bởi điều này giải thích lý do vì sao các con số thống kê ở Anh luôn luôn chậm.
Khi một ai đó tử vong ở Anh - điều quan trọng là họ phải được đăng kí chứng tử, trong đó nêu rõ nguyên nhân dẫn tới cái chết. Ở UK có một bộ phận chuyên điều tra nguyên nhân tử vong gọi là - Điều Tra Viên Coroner. Nếu Coroner cảm thấy nghi ngờ cái chết, họ sẽ không chứng nhận cho và sẽ yêu cầu điều tra, hoặc yêu cầu bác sĩ xác nhận chính xác nguyên nhân dẫn tới cái chết. Thủ tục này tương đối lâu và liên quan tới nhiều bộ phận khác nhau để đảm bảo không có sai sót.
Sau khi Coroner hài lòng về thủ tục, thì người chết mới được đăng kí lưu vào trong sổ sách của chính phủ Anh - phục vụ cho việc thống kê và các thủ tục khác sau này.
Số lượng người chết được thông báo hàng ngày được tính như nào ?
Hàng ngày chúng ta nhận được thông báo có X người tử vong vì Covid-19 tại Anh Quốc. Tuy nhiên, đây chỉ là những bệnh nhân được bệnh viện điều trị và chứng thực ngay lúc đó, nên họ có thể chính thức ghi vào sổ sách và thông báo luôn cho thế giới.
Một phần thiếu sót là chính quyền chưa thể thống kê số lượng người chết trong nhà dưỡng lão hoặc chết tại nhà. Những trường hợp này thường mất 5-10 ngày để có được con số thống kê chính xác (lý do xin xem thêm mục phía trên VietHome giải thích )
Theo các số liệu vào tháng 3/2020 từ Văn Phòng Thống Kê Quốc Gia ở Anh (Office for National Statistics) thì 93% những người khai báo tử vong vì Covid-19 là chết tại bệnh viện. Tức khoảng 7% là chết ở những nơi khác.
Cách xác định 1 người chết vì Covid-19 hay không phải vì Covid-19 cũng rất phức tạp
Một người bị bệnh nặng sắp chết đột nhiên nhiễm virus Covid-19 thì có được coi đó là nguyên nhân gây ra cái chết không ?
Đó là trường hợp của 1 thanh niên 18 tuổi ở Coventry. Người này trước khi chết 1 ngày thì bị phát hiện là dính virus Covid-19. Tuy nhiên, phía bệnh viện lại công bố lý do chết là vì có tiểu sử bệnh rất nặng trước đó và không hề liên quan tới Covid-19.
Theo thống kê, trong số gần 4000 người chết trong tháng 3 ở England và Wales, thì có tới 90% là có tiền sử bệnh như bệnh tim, bệnh liên quan tới hô hấp. Đây là những bệnh có khả năng chết rất cao dù có bị nhiễm Covid-19 hay không.
Mỗi tuần có bao nhiêu người chết ?
Theo thống kê ở England và Wales từ 30/03/2020 tới 03/04/2020: có 16.000 người tử vong, tăng hơn 6.000 người so với dự đoán của văn phòng thống kê so với các năm trước. Không phải 6.000 người này chết vì Covid-19, nhưng hầu hết trong số đó được chứng nhận là do Covid-19 gây nên .
Nếu trong những tháng tới, số người tử vong hạ thấp hơn mức dự đoán - thì chứng tỏ Covid-19 chỉ khiến thời gian tử vong của những người này tới sớm hơn mà thôi.
Bạn còn nhớ Thủ Tướng Anh Boris Johnson phát biểu câu gì khi mới có dịch không ? Đó là: "Các bạn sẽ có người thân ra đi sớm hơn dự kiến"
Mỗi năm Anh Quốc có 600.000 người tử vong vì các lý do khác nhau và người cao tuổi luôn là đối tượng dễ gặp nguy nhất. Theo Giáo Sư David Spiegelhalter từ trường Đại Học University of Cambridge, hầu hết những người chết vì Covid-19 cũng sẽ chết vì bệnh khác. Nhưng để biết được có thêm bao nhiêu người tử vong chỉ vì Covid-19 thì lại rất khó dự đoán tại thời điểm này.
Các cái chết gián tiếp vì virus Covid-19
Trong thời gian dịch bệnh phát triển và phong tỏa đang diễn ra, cũng sẽ xảy ra nhiều hơn các vụ chết người vì nhiều lý do như :
- Trầm cảm và tự tử vì bị cách ly xã hội
- Bệnh tim mạch vì ít vận động
- Tâm lý và sức khỏe sa sút vì bị mất việc, giảm mức sống.
Các nhà nghiên cứu ở trường University of Bristol cho biết, tuổi thọ của người dân Anh cũng sẽ bị mất đi tầm 3 tháng vì những vấn đề xung quanh lệnh phong tỏa, giảm đi lại.
Chuyện gì sẽ xảy ra với Vương Quốc Anh?
Chính phủ và các nhà tư vấn không thể chờ đợi các số liệu thống kê, mà họ phải ra ngay quyết định cho tình hình hiện tại. Họ đang nhắm tới việc ra lệnh phong tỏa để giảm tỉ lệ lây lan virus trong cộng đồng. Khi đỉnh dịch đã đi qua, họ sẽ có thêm nhiều thời gian để cân đo đong đếm các mặt.
Virus Covid-19 này sẽ không thể trị dứt điểm ngay được, vaccine sẽ cần ít nhất 1 năm nữa để thử nghiệm. Vì thế khó khăn của Anh Quốc hiện tại đó là làm sao quản lý được dịch cho tốt, kiểm soát không để xảy ra đỉnh dịch lần thứ 2 - trong khi đó vẫn cho phép đất nước quay trở lại hoạt động như bình thường.
VietHome (theo BBC, Skynews và nhiều nguồn khác)