Số tiền khổng lồ chính phủ đã vay trong cuộc khủng hoảng Covid-19 đã đẩy thâm hụt lên mức cao nhất kể từ khi Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc.
Văn phòng Thống kê Quốc gia cho biết vay ròng của khu vực công - thâm hụt của Chính phủ, lên tới 303.1 tỷ bảng trong năm tài chính 2020.
Con số này tương đương với 14.5% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) - mức cao nhất kể từ năm 1946, khi thâm hụt lên tới 15.2% GDP.
So với năm tài chính 2019, mức thâm hụt chỉ là 57 tỷ bảng.
Tính từ sau Thế chiến, thâm hụt lên đến đỉnh điểm do hậu quả của cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 - với mức thâm hụt khoảng 10% GDP.
Mức thâm hụt trung bình kể từ năm 1970 là 3.4% GDP.
Bộ trưởng tài chính Rishi Sunak
Khoản vay năm ngoái đã đẩy nợ ròng của khu vực công lên tới 2,141.7 tỷ bảng, tương đương 9.7% GDP - tỷ trọng lớn nhất kể từ đầu những năm 1960.
Chính phủ đã chi hàng tỷ bảng để hỗ trợ nền kinh tế kể từ khi đại dịch bắt đầu.
Đáng chú ý là chính phủ cũng đứng ra chi trả tiền lương của nhân viên không thể đi làm do phong tỏa.
Theo dữ liệu từ tháng trước, kế hoạch tạm nghỉ có hưởng lương đã tiêu tốn khoảng 58 tỷ bảng.
Ông Michal Stelmach - Nhà kinh tế cấp cao của công ty kế toán lớn KPMG, cho biết: “Nợ tăng phần lớn là hậu quả đáng tiếc khi Chính phủ tập trung vào bảo vệ nền kinh tế khỏi tác động của Covid-19”.
“Tuy nhiên, nếu không làm như vậy, họ có thể tạo ra những vết sẹo lâu dài, điều này sẽ tồi tệ hơn nhiều đối với sự bền vững kinh tế”.
Ông Stelmach nói rằng mặc dù cho đến nay chính phủ phải vay thêm tiền do chi tiêu tăng, chúng ta có thể phải vay nhiều hơn nữa do tiền thuế thiếu hụt trong năm nay.
Điều này một phần là do chính sách “siêu khấu trừ” trị giá 12.5 tỷ bảng của bộ trưởng tài chính Rishi Sunak đối với thuế doanh nghiệp của một số công ty.
Ngoài ra, tiền thuế thu nhập cũng sẽ thấp hơn khi kế hoạch tạm nghỉ có hưởng lương kết thúc.
Trong năm tính đến cuối tháng 3, số thuế mà Chính phủ thu được đã giảm 34.2 tỷ bảng, xuống còn 523.6 tỷ bảng.
Vì vậy, số thuế suất kinh doanh VAT và thuế nhiên liệu thu được cũng bị giảm.
Tuy nhiên, mức vay vẫn thấp hơn dự kiến của một số chuyên gia.
Văn phòng Trách nhiệm Ngân sách (OBR) dự báo vay nợ công sẽ đạt 354.6 tỷ bảng. Dự báo của OBR đã bao gồm 27.2 tỷ bảng - dự đoán chi phí bảo lãnh vay kinh doanh của Chính phủ.
Tuy nhiên, ngay cả khi đã cộng thêm chi phí này, số tiền vay vẫn thấp hơn dự kiến.
Nhà kinh tế trưởng Samuel Tombs của Pantheon Macroeconomics cho biết: “Vay nợ công có thể sẽ làm giảm dự báo của OBR vào năm 2021/22, vì nó dựa trên dự báo rằng GDP chỉ tăng 4.0% trong năm nay; chúng tôi dự đoán mức tăng 6.6%”.
Số liệu của ONS là tạm thời và có thể thay đổi trong những tháng tới.
Viethome (Theo Evening Standard)