Ciara Conalty, từ Ireland đến Vương quốc Anh vào tháng 6 để làm nghề tạo mẫu tóc, cho biết: “Chính phủ nói tôi vẫn có thể làm việc một cách hợp pháp nhưng chủ lao động liên tục hỏi số báo thuế của tôi”.
Ciara Conalty đã gặp rất nhiều khó khăn khi mở tài khoản ngân hàng
Ciara, 22 tuổi, là một trong số hàng nghìn người có quyền làm việc đến Anh quốc từ tháng 3, nhưng không thể nhận được số báo thuế (National Insurance Number – số NI) vì quy trình cấp mới đã tạm thời ngưng hoạt động.
Cô gái trẻ đã phải vật lộn để chứng minh với chủ lao động mình có thể làm việc mà không có số báo thuế. Ciara cũng gặp khó khăn trong việc mở tài khoản ngân hàng. Cô phải nộp đơn đến sáu lần trước khi HSBC đồng ý "để tôi có thể nhận tiền lương".
Đặt biệt, Ciara có nguy cơ không thể tham gia học nghề như đã định vào tháng tới vì trường đại học sẽ không ghi danh học viên không có số báo thuế.
"Tôi đã nộp đơn [cho Cơ quan Thuế và Hải quan HMRC] để xin số báo thuế nhưng được thông báo rằng vì đại dịch, tôi không thể tham gia phỏng vấn và được cấp số mới", Ciara nói.
HMRC cũng phản hồi cô sẽ nhận được số báo thuế mới sau khi đại dịch qua đi.
“Bao giờ mới đến lúc đó?”, Ciara bức xúc.
Quy trình bị tạm ngưng
BBC Radio 4 phát hiện ra những người có Hộ chiếu đến Anh lần đầu cũng không thể nộp đơn xin cấp số NI.
Hayley, 35 tuổi, sống tại Nam Phi và chuyển đến Anh quốc cùng mẹ vào tháng 8. Cả hai đều có hộ chiếu Anh thông qua các thế hệ trước.
“Chúng tôi đã liên hệ với cơ quan đăng ký Bảo hiểm Quốc gia và phát hiện ra vì chúng tôi không thể có số NI ngay bây giờ vì là người mang hộ chiếu Anh”, Harley nói, "Tôi đang tìm việc làm toàn thời gian và trong nhiều công việc, họ yêu cầu số NI. Họ sẽ không tuyển tôi cho đến khi tôi có nó".
Cô ấy nói rằng điều này khiến gây thêm khó khăn khi xin việc, nhất là vào thời điểm việc làm đang trở nên khan hiếm.
"Bạn có quyền lao động"
Chính phủ nói rằng cần phải tạm dừng một phần của quy trình xin cấp số báo thuế trong thời gian đại dịch để bố trí nhân viên xử lý các yêu cầu phúc lợi.
Như vậy là nếu một người nộp đơn không có thị thực để làm việc tại Vương quốc Anh, chẳng hạn như trường hợp người mang hộ chiếu Anh hoặc công dân EU, qui trình kiểm tra quyền lao động và giấy tờ tùy thân sẽ được thực hiện trực tiếp. Tuy nhiên, việc này không thể diễn ra do Covid-19.
Nhóm vận động quyền công dân EU the3million thừa nhận người dân vẫn có quyền làm việc mà không cần số NI, nhưng không phải người sử dụng lao động nào cũng biết điều này.
"Chúng ta không thể kiểm soát từng nhà tuyển dụng. Hàng nghìn người đã đến Vương quốc Anh kể từ tháng 3 và đang gặp khó khăn khi xin việc, mở tài khoản ngân hàng và nộp thuế", Luke Piper, người đứng đầu bộ phận chính sách của the3million nói.
Chính phủ cho biết cư dân Vương quốc Anh vẫn được cấp số NI khi đủ 16 tuổi.
"Các cá nhân có thể đi làm mà không cần số báo thuế nếu họ có quyền làm việc tại Vương quốc Anh. Chúng tôi đang tìm kiếm giải pháp để sớm mở lại quy trình này", phát ngôn viên của Bộ Việc làm và Hưu trí cho biết.
Viethome (Theo BBC)