Chi phí của HS2 đang "ngoài tầm kiểm soát" và có thể tăng vọt lên 107 tỷ bảng, theo cựu phó chủ tịch ban đánh giá độc lập của chính phủ đối với dự án này.
Ngài Tony Berkeley nói rằng quốc hội sẽ không bao giờ đồng ý với tuyến đường sắt cao tốc kết nối London với miền Bắc và Midlands nếu họ không "hiểu nhầm” - và chi phí hiện có thể gấp ba lần ước tính ban đầu.
Trong một báo cáo sơ bộ mà ông đưa ra tách biệt với phần còn lại của hội đồng đánh giá độc lập, ngài Berkeley viết: "Từ các bằng chứng tôi đã được thấy, tôi tin rằng quốc hội đã hiểu sai về chi phí của HS2 và rất khó có khả năng nó được thông qua và tiến hành nếu Bộ Giao thông Vận tải đưa ra con số chi phí thực tế."
Vào tháng 8 năm 2019, chính phủ đã khởi động một đánh giá độc lập đối với HS2 để đánh giá khả năng chi trả và lợi ích của nó.
Một số người đặt câu hỏi về tính độc lập và công minh của ban hội thẩm khi nó được lãnh đạo bởi chính cựu chủ tịch của HS2 Ltd, ông Doug Oakervee.
Một phần báo cáo bị rò rỉ vào tháng 11 năm 2019 cho thấy tuyến đường sắt cao tốc vẫn còn giá trị, nhưng ngài Berkeley đã yêu cầu xóa tên mình khỏi kết luận.
Giờ đây, ông đã đưa ra đánh giá của riêng mình, trong đó nói rằng HS2 không còn mang đến giá trị lợi ích cho người nộp thuế.
Ông nói: "Tôi tin rằng có nhiều bằng chứng cho thấy chi phí của dự án HS2 nằm ngoài tầm kiểm soát, lợi ích bị cường điệu hóa và có khả năng nó sẽ không được nối đến Leeds và Manchester trong 20 năm nữa."
Ban đầu, dự án được ước tính trị giá 34 tỷ bảng vào năm 2012.
Nhưng vào năm 2015, khi thông qua quốc hội, con số này đã tăng lên 56 tỷ bảng.
Một vài tháng trước, chủ tịch hiện tại của dự án, ông Allan Cook, nói rằng trên thực tế nó sẽ có giá 88 tỷ bảng.
Tuy nhiên, ngài Berkeley ước tính nó sẽ tiêu tốn thêm 20 tỷ bảng nữa, chạm tới mức 107 tỷ bảng.
Ông tin rằng người nộp thuế chỉ có thể lấy lại 60p cho mỗi pound được chi cho HS2. Ông giải thích: "Có bằng chứng khá rõ cho thấy vấn đề quản lý dự án yếu kém và không có dấu hiệu nào cho thấy vấn đề này sẽ được giải quyết bởi các cơ quan công cộng chịu trách nhiệm. "
Con số chính thức vẫn là 88 tỷ bảng, nhưng trong cuộc tổng tuyển cử năm ngoái, ông Boris Johnson cho biết ông dự kiến chi phí sẽ tăng lên trên 100 tỷ bảng.
Khi được hỏi liệu ông có muốn tiếp tục dự án HS2 hay không, ông Johnson nói thêm: "Chúng tôi đã có một cuộc đánh giá đang diễn ra để xác định xem liệu có thể chi tiêu hợp lý hơn không."
Euston, địa điểm nơi tuyến tàu bắt đầu ở London, sẽ buộc phải thực hiện hàng ngàn cuộc mua lại đất đai.
Michael Gross, người đã phải từ bỏ căn nhà của mình, cho biếtg anh bị trả giá thấp và HS2 biết rằng chi phí sẽ tăng lên.
Anh bày tỏ: "Những người này phải chịu trách nhiệm. Họ đã gây ra tác động tiêu cực cho 22.000 người mà họ cướp bóc mà họ đã lừa gạt người nộp thuế, và nếu họ được phép thực hiện dự án, đất nước này sẽ gặp rắc rối lớn."
Nhưng Ngài Richard Leese, phó thị trưởng của Greater Manchester chịu trách nhiệm về kinh doanh, nói rằng tuyến đường này sẽ mang lại giá trị to lớn.
Ông nói: "Nó cần được xây dựng đầy đủ và xây dựng song song với tuyến đường sắt North Powerhouse. Đây không phải là vấn đề có thể lựa chọn.
"Khu vực North of England cần được kết nối tốt hơn với phần còn lại cũng như được kết nối tốt hơn trên toàn khu vực miền Bắc."
Một tuyên bố của Bộ Giao thông Vận tải cho biết: "Chính phủ đã ủy thác cho ban đánh giá Oakervee đưa ra lời khuyên về cách thức và khả năng tiến hành với HS2, với một hội đồng độc lập đại diện cho nhiều quan điểm đa chiều. Báo cáo của Ngài Berkeley thể hiện quan điểm cá nhân của ông."
Người phát ngôn của HS2 Ltd cho biết: "Đã có nhiều quan điểm cá nhân được bày tỏ về dự án HS2, tuy nhiên chúng tôi đang chờ công bố đánh giá chính thức của chính phủ.
"HS2 Ltd đã hợp tác đầy đủ với ông Oakervee và ban đánh giá của ông, và nếu chính phủ quyết định tiến hành, chúng tôi sẽ có một đội ngũ có tay nghề cao sẵn sàng xây dựng tuyến đường sắt mới của Anh.
"Đầu tư vào một tuyến tàu tốc độ cao tân tiến là rất quan trọng đối với tương lai vận tải carbon thấp của Vương quốc Anh. Nó sẽ cung cấp năng lực phục vụ của ngành đường sắt khắp đất nước, và không thể thiếu đối với các dự án đường sắt ở phía Bắc và Midlands, giúp tái cân bằng nền kinh tế Anh."
VietHome (Theo Sky News)