Vào ngày 29/7, Phố Downing tuyên bố bổ nhiệm Richard Moore làm giám đốc MI6, có tên chính thức là cơ quan tình báo bí mật (SIS). Các nhà phân tích Anh và Mỹ vạch ra các lĩnh vực quan tâm tiềm tàng của mật vụ Anh dưới thời lãnh đạo mới.
Ông Moore, người hiện đang là giám đốc chính trị tại Văn phòng Ngoại giao và Thịnh vượng chung, sẽ thay thế ông Alex Younger ở cương vị giám đốc MI6 vào mùa thu này.
"Tôi rất vui và vinh dự khi được đề nghị trở lại lãnh đạo đơn vị của mình. SIS đóng một vai trò quan trọng - với MI5 và GCHQ (tổ chức tình báo và an ninh chính phủ Anh) - trong việc giữ an toàn cho người dân Anh và thúc đẩy lợi ích của Anh ở nước ngoài. Tôi mong được tiếp tục làm việc cùng với những người dũng cảm và đội ngũ tận tâm tại SIS ", ông Moore nói trong một tuyên bố chính thức vào thứ Tư.
Mối đe dọa gián điệp số và hợp tác hậu Brexit với EU
Richard Moore, một nhà ngoại giao người Anh gốc Libya và được học tập tại Oxford, đã làm việc tại MI6 từ khi bắt đầu sự nghiệp vào năm 1987. Sau đó, ông gia nhập Văn phòng Ngoại giao và Thịnh vượng chung (FCO). Ông Moore từng là Giám đốc về các chương trình và điều chỉnh từ năm 2008 - 2010; sau đó ông là Giám đốc về châu Âu, châu Mỹ Latinh và Toàn cầu hóa (2010 - 2012); và sau đó đã dành ba năm làm Đại sứ Vương quốc Anh tại Thổ Nhĩ Kỳ từ tháng 1 năm 2014 đến tháng 12 năm 2017.
"MI6, không có gì đáng ngạc nhiên khi là một tổ chức có tiếng về sự bí mật, nên rất khó để xác định những thay đổi được hoạch định sẵn", Alex de Ruyter, giáo sư tại Đại học Thành phố Birmingham nói. "Theo nhiều cách, đây là một động thái mang tính kế thừa. Nhiệm kỳ của Alex Younger đã được gia hạn để mang lại sự liên tục và chắc chắn trong các cuộc đàm phán Brexit – điều khiến ông ta trở thành người đứng đầu phục vụ lâu nhất của MI6".
Mọi người có thể mong đợi "một sự tiếp nối liên tục các vấn đề hiện có, với việc tiếp tục tập trung vào hoạt động tình báo kỹ thuật số và mối quan ngại lớn hơn đối với các mối đe dọa an ninh trong lĩnh vực đó" dưới thời giám đốc mới của MI6, theo giáo sư Ruyter.
"Có những lo ngại về hoạt động do thám và thao túng kỹ thuật số thông qua các nền tảng trực tuyến, cũng như những lo ngại đang tiếp diễn về vai trò của Huawei trong mạng viễn thông của Vương quốc Anh. Ngoài ra, công việc chống khủng bố vẫn đang được thực hiện và có khả năng tiếp tục một cách bí mật", de Ruyter dự đoán.
Giáo sư cũng đề cập rằng một trọng tâm khác của SIS sẽ là hợp tác an ninh chặt chẽ giữa Anh và EU. "Nhưng tại thời điểm này, chúng tôi chưa rõ về điều đó khi các cuộc đàm phán về mối quan hệ hậu Brexit của Vương quốc Anh với EU vẫn đang tiếp diễn", ông nhận xét.
Nga, Trung Quốc và Trung Đông
Bất kỳ thay đổi đáng kể nào về hành vi của SIS sau khi bổ nhiệm Richard Moore đều rất khó xảy ra, Mark Sleboda, một nhà phân tích an ninh và quan hệ quốc tế - người cũng là một cựu binh Mỹ nói.
Moore được chọn giữa một số ứng cử viên tiềm năng khác cho vai trò này, như Tom Hurd, một quan chức cấp cao của Bộ Nội vụ và là bạn học cùng Thủ tướng Anh Boris Johnson tại Eton College – người được báo chí Anh coi là có khả năng nhất.
Thực tế là việc Moore trước đây đã làm cho MI6, trong một công việc bí mật, trước khi chuyển sang nhiều vị trí tại Văn phòng Nội vụ và Ngoại giao, dường như đóng một vai trò quan trọng trong lần bổ nhiệm này g, theo nhà phân tích an ninh Sleboda - người cũng nhấn mạnh "sự cởi mở rõ rệt trong việc quay vòng cánh cửa bổ nhiệm giữa các ứng viên thuộc tình báo và các nhà ngoại giao của họ ".
"Sự quen thuộc gần gũi của Moore với các hoạt động bên trong MI6 đảm bảo rằng sẽ không có bất kỳ trục trặc tiềm ẩn nào, từ sự cố ảnh hưởng đến một thường dân ngây thơ nào đó đến việc định hướng hoạt động bí mật ở nước ngoài của Vương quốc Anh", Sleboda lưu ý.
Tờ The Guardian và BBC hình dung rằng thủ lĩnh mới của MI6 sẽ điều chỉnh lại các nỗ lực của cơ quan này "nhằm vào các quốc gia thù địch - Trung Quốc và Nga". Cuộc bổ nhiệm ông Moore diễn ra sau khi có lệnh cấm thiết bị Huawei 5G của Trung Quốc và một báo cáo về Nga của Quốc hội Anh, theo đó đã chỉ trích cơ quan tình báo Anh vì đã "rời mắt" khỏi những nỗ lực bị cáo buộc của Moscow nhằm can thiệp vào cuộc trưng cầu dân ý Brexit của Anh. Moscow đã nhiều lần bác bỏ các cáo buộc này là không có căn cứ.
Sleboda lưu ý rằng dưới thời tiền nhiệm của Moore, Alex Younger, "Vương quốc Anh mạnh dạn đi theo sự lãnh đạo của Hoa Kỳ trong việc chuyển từ tập trung chống khủng bố sang một cuộc chiến tranh lạnh mới chống lại [Moscow và Bắc Kinh] – hai bên giờ đây được coi là 'đối thủ' đang đe dọa trật tự toàn cầu với sự tăng cường ảnh hưởng của phương Tây do Hoa Kỳ lãnh đạo ".
Ngoài việc tiếp tục theo dõi chiến lược của ông Younger liên quan đến Nga và Trung Quốc, có lẽ dư luận cũng có thể mong đợi "những vấn đề tập trung cá nhân của giám đốc MI6 vào tất cả các vấn đề khu vực Thổ Nhĩ Kỳ và Trung Đông", nhà phân tích an ninh này cho biết, đề cập đến công việc trước đây của ông Moore với tư cách là Đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ và thông thạo tiếng Thổ Nhĩ Kỳ.