Bài báo của Bona về Vô Danh và giá trị của Vô Danh trong dịp Tết
<Vô Danh> với doanh thu phá 800 triệu tệ, giá trị không chỉ là chiến thắng dự đoán phòng vé.
Phim chiếu dịp Tết có thể thực sự phát triển hay không, phải dựa vào việc các nội dung đa dạng không ngừng “trưởng thành trong đau đớn”. Đến cuối cùng dựa vào đường dài để chiến thắng.
Vào ngày 1 tháng 2, livestream của đạo diễn <Vô Danh> - Trình Nhĩ với các quản lý rạp chiếu phim đã được phát sóng. Vào ngày này, doanh thu phòng vé của <Vô Danh> đã đạt 679 triệu NDT, theo tỷ giá hiện tại, có nghĩa là doanh thu phòng vé của <Vô Danh> đã phá 100 triệu USD. Trong buổi livestream, người hành nghề trong ngành điện ảnh đã phát biểu: “Thành tích phòng vé lúc này, đã tới 680 triệu (NDT), tức là đã vượt trên 100 triệu USD rồi, kiểu phim có tính tác giả tương đối mạnh như thế này, lại có phòng vé như vậy, đừng nói là ở Trung Quốc, ở các khu vực khác, ví dụ như thị trường Âu Mỹ cũng đều cực kỳ cực kỳ hiếm gặp.”
Trước khi dịp Tết bắt đầu, <Vô Danh> được xếp hạng cuối cùng trong dự đoán doanh thu của một số cơ quan dự báo phòng vé trên Dengta Professional Edition, dự đoán doanh thu trong vòng 350 triệu đến 650 triệu. Sau khi ra mắt, dưới tình hình lịch chiếu không thuận lợi, doanh thu phòng vé hiện tại của <Vô Danh> đã phá 700 triệu, có triển vọng lên 900 triệu. Dựa theo dự đoán từ số liệu phim Hoa ngữ những năm trước, <Vô Danh> rất có thể sẽ lọt vào top 10 phim nội địa có doanh thu phòng vé cao nhất năm 2023.
Cho nên, cuộc thảo luận về quy mô thực sự của <Vô Danh>, thực chất chính là câu hỏi đặt ra cho ngành điện ảnh: Dịp Tết trong tương lai rốt cục nên triệt để khuyến khích “bom tấn hóa” hay vẫn nên duy trì bồi dưỡng “đa dạng hoá”.
Poster thông báo Vô Danh đạt doanh thu phòng vé nội địa 800 triệu tệ.
1. Dự đoán trước khi chiếu 350 triệu cho tới 12 ngày sau khi chiếu phá 700 triệu, thực tế đã đạt được thành công rồi.
Cần phân biệt giữa dự đoán phòng vé và kỳ vọng phòng vé.
Một người làm ngành điện ảnh trong lúc livestream với Trình Nhĩ đã cho biết: “Loại phim này trước giờ chưa từng lên dịp Tết, chưa bao giờ nghĩ tới, mọi người đều chưa từng nghĩ đến, cũng không ngờ được có thể bán chạy đến vậy. Quả thực đã đạt được thành công rồi.”
Người trong ngành điện ảnh có ý kiến như vậy, bởi theo thống kê của Dengta Professional Edition, dự đoán doanh thu đợt đầu của <Vô Danh> là 350 triệu đến 650 triệu, và đợt cuối cùng dự đoán 492 triệu đến 650 triệu. Con số này là bét bảng trong số 6 bộ phim chiếu dịp Tết.
Dịp Tết về bản chất là “cuộc chiến đấu tay đôi” của phim điện ảnh, cho nên những người làm trong ngành sẽ dựa theo quy mô khán giả thực sự của phim làm cơ sở chính để xếp suất chiếu. Trong ngày đầu công chiếu, <Vô Danh> chiếm 12.9% suất chiếu, đứng thứ tư. Dưới tình trạng toàn bộ phim chiếu dịp Tết đều chưa giải phóng bia miệng, thì tỉ lệ suất chiếu ngày đầu xếp thứ tư và dự đoán phòng vé xếp cuối cùng của Vô Danh, chính là “đánh giá chuyên nghiệp” về triển vọng thị trường của bộ phim này.
Nhưng xét theo kết quả, doanh thu phòng vé tích lũy hiện tại của <Vô Danh> đã phá 700 triệu, theo dự đoán xu hướng phòng vé thay đổi theo thời gian thực của Maoyan Professional Edition, doanh thu phòng vé tích lũy cuối cùng của <Vô Danh> có thể đạt 910 triệu. Con số này quả thực đã vượt xa dự đoán về doanh thu phòng vé trước khi chiếu và vượt quy mô cơ bản của bộ phim.
Nguyên nhân khiến ngoại giới có những tranh cãi nhất định về hiệu quả thị trường của <Vô Danh> nằm ở kỳ vọng phòng vé. <Vô Danh> đã từng dẫn đầu nhiều ngày trong giai đoạn presale trước khi chiếu, lại có sự hỗ trợ của những diễn viên lão làng như Lương Triều Vỹ, Châu Tấn và đỉnh lưu như Vương Nhất Bác, cho nên kỳ vọng phòng vé khiến bộ phim này được xem là bom tấn dịp Tết. Nhưng kỳ vọng phòng vé không giống như dự đoán phòng vé, nên nó không thể đại diện cho quy mô thị trường thực sự của bộ phim.
Trong quá trình livestream với các người làm trong ngành, khi nhắc tới dư luận và lịch chiếu phim sau khi phim ra mắt, Trình Nhĩ nói: “Về phần bình luận, tôi luôn ủng hộ quyền tự do bình luận. Về vấn đề suất chiếu thì tôi chưa từng nghĩ tới, tôi cũng không biết quá rõ, nhưng tôi nghĩ sắp xếp suất chiếu cũng là quyền tự do.”
Dịp Tết thực chất không phải là dịp có thể tự do xếp suất chiếu, đặc biệt là trong những năm gần đây, dịp Tết đã thể hiện xu hướng “bom tấn hóa” rất rõ ràng. Dịp Tết là dịp chiếu dày đặc với sự cạnh tranh vô cùng khốc liệt, mỗi năm đều là những trận “ác chiến” xoay quanh suất chiếu dịp Tết, nhưng năm nào cũng có những bộ phim chạy đường dài đang chật vật “cải mệnh”.
Dịp Tết năm 2021, bộ phim <Ám Sát Tiểu Thuyết Gia> của đạo diễn Lộ Dương nhập cuộc, nhưng đứng giữa “cuộc chiến bom tấn” của <Xin Chào, Lý Hoán Anh> và <Thám Tử Phố Tàu 3>, nó không tài nào có được điều kiện suất chiếu có lợi, nhưng nhờ vào phòng vé sau Tết, cuối cùng nhiều lần “tăng ngược” và vượt mốc 1 tỷ NDT.
Gian nan hơn cả <Ám Sát Tiểu Thuyết Gia> là <Dòng Người Tấp Nập>, ngày đầu tiên bộ phim này chỉ có 8.5% suất chiếu, nhưng sang tới mùng hai Tết thì tỉ lệ này giảm mạnh xuống còn 3.8%, và suốt những ngày tiếp theo của dịp Tết đều không tới 3%. Tuy nhiên, vào ngày thứ 12 kể từ khi công chiếu, nó đã nhảy vọt lên top 3 trong ngày, phòng vé tích lũy cuối cùng là 762 triệu NDT. Bao gồm cả <Snipers>, được phát hành vào Tết Nguyên Đán năm 2022 và cuối cùng thu về 608 triệu, cũng dựa vào doanh thu sau Tết để đứng vững ở vị trí thứ mười danh sách phòng vé cao nhất của phim điện ảnh Trung Quốc năm 2022.
Cảnh phim được bình luận nhiều nhất của Vương Nhất Bác.
Những bộ phim đường dài luôn khó có thể chiếm được vị trí thuận lợi trong dịp Tết cạnh tranh khốc liệt, nhưng chất lượng của bản thân chúng lại thực sự có thể khiến phim cuối cùng không bị chôn vùi hoàn toàn, đây là bước đầu tiên để thị trường chứng minh sự trưởng thành tương đối của mình. “Bước thứ hai” để thị trường có thể phát triển lành mạnh nằm ở chỗ, những bộ phim đường dài phải tiếp tục kiên trì đa dạng hóa nguồn cung để mở rộng tệp khán giả, tăng tần suất xem phim trong dịp chiếu và đồng thời cố gắng hết sức để mở rộng thêm quy mô người xem, từ đó thu hút lưu lượng cho thị trường điện ảnh suốt cả năm, đây mới là chỗ đáng khai thác thực sự của dịp Tết.
Bên cạnh đó, “phòng vé tốt hay xấu nói lên chất lượng” cũng luôn là lối tư duy theo quán tính của thị trường điện ảnh. Nhưng trên thực tế, liệu phim có vượt qua quy mô phòng vé cơ bản và tỷ lệ hoàn vốn đầu tư ra sao mới là mấu chốt thành bại của thị trường điện ảnh.
2. <Vô Danh> chạy đường dài phá 700 triệu, chính là dựa vào chất lượng
“Phản công” tỉ lệ lấp rạp, là cách duy nhất để tồn tại lâu dài trong dịp chiếu Tết này.
Đối với một bộ phim nghiêm túc, được phong cách hóa rõ ràng như <Vô Danh>, việc quảng bá là điều vô cùng khó khăn. Chủ yếu có hai cái "bẫy" trong quảng bá và phát hành, một là “quá hẹp”, tự co mình lại lấy “phim văn nghệ” làm trọng tâm, điều này chắc chắn sẽ dẫn đến việc bộ phim phải đối mặt với hoàn cảnh thị trường khắc nghiệt hơn trong dịp Tết Nguyên đán đã bị “bom tấn hóa”, thậm chí hoàn toàn mất đi cơ hội; hai là “quá rộng”, dùng cách hoàn toàn thuộc về phim thương mại để “dẫn dắt” khán giả, nhưng lại là phim văn nghệ “lừa” người ta vào rạp xem phim và cuối cùng bia miệng phản phệ, điều này cũng từng xảy ra trong thị trường phim điện ảnh Trung Quốc.
Cuối cùng, <Vô Danh> đã khám phá ra phương pháp quảng cáo tương đối của riêng mình. Thứ nhất, tất cả các tư liệu quảng bá của <Vô Danh> đều đào sâu vào phong cách của chính bộ phim để phù hợp với nó, thu hút tệp khán giả cốt lõi. Từ tấm poster đầu tiên khi chốt ngày chiếu cho tới bộ đôi trailer, trong giai đoạn trước khi chiếu, <Vô Danh> đều phóng đại những lợi thế về sự “chất” của bộ phim. Giống như tư liệu “ánh mắt đỉnh cao” đã công bố trước đó, kích thích tối đa hứng thú của tệp khán giả cốt lõi. Đồng thời, đối với người hâm mộ và khán giả bình thường, chất "hài đen" trong tuyên truyền có thể tạo thành hiệu ứng tập trung. Ví dụ như poster “Cảm Ơn Nha” đính chính việc cả bộ phim chỉ toàn tiếng Thượng Hải đã đăng tải trước đó, phong cách tư liệu độc đáo này về cơ bản phù hợp với phong cách của bộ phim và đạo diễn, vì vậy nó không gây phản cảm vì mâu thuẫn với bộ phim, mà còn thu hút được sự chú ý của khán giả.
Đoàn phim đã chịu nhiều sức ép khi những ngày đầu công chiếu không thuận lợi.
Thứ hai, tuyên truyền sau khi phim công chiếu không bị dư luận bên ngoài quá mức ảnh hưởng, vẫn xoay quanh “chi tiết” để ổn định tiến bước như trước. Về phần đặc điểm lối kể chuyện phi tuyến tính, đoàn phim cũng đã đăng tải poster “timeline” sau khi phim công chiếu, trong đó sắp xếp cẩn thận dòng thời gian của bộ phim. Tấm poster này cũng đã được nhiều fan điện ảnh công nhận, đồng thời tiếp tục phóng to các chi tiết trong bộ phim, kích thích ham muốn “suy đi ngẫm lại” của khán giả. Tiếp theo đó là bắt đầu roadshow, cũng đi sâu vào phóng đại các “chi tiết”. Sự sắp xếp lịch trình thành phố road show của <Vô Danh> là thứ tự của các thành phố bị ném bom khi quân đội Nhật Bản x.â.m l.ư.ợ.c Trung Quốc, vì vậy chủ đề “Thứ tự thành phố roadshow của Vô Danh” cũng xuất hiện trên hot search.
Theo thống kê, <Vô Danh> là bộ phim có tỷ lệ mua vé lại cao nhất trong dịp lễ hội mùa xuân năm 2023, tỷ lệ xem lần hai và tỷ lệ xem nhiều lần của bộ phim cũng đứng đầu, sức hấp dẫn đối với khán giả có tần suất xem phim vừa và cao là quá rõ ràng. Về mặt phân bố thành phố, tỉ trọng khán giả <Vô Danh> ở các thành phố tuyến 1, tuyến 2 cũng dẫn đầu dịp Tết.
Do “tệp khán giả cơ bản” của bộ phim đã được đảm bảo, nên mặc dù tỉ lệ suất chiếu (bài phiến) của Vô Danh đã rơi xuống vị trí thứ hai từ dưới lên vào mùng bốn Tết, luôn chỉ ở mức dưới 9%, nhưng tỉ lệ lấp rạp của <Vô Danh> lại có sự tăng trưởng rõ rệt. Vào ngày 28 tháng 1, tỷ lệ lấp rạp của <Vô Danh> là 31,6%, đứng thứ tư trong ngày. Nhưng đến ngày 30 tháng 1, tỷ lệ lấp rạp của <Vô Danh> đã vọt lên vị trí thứ hai. Và cùng với hoàn cảnh khi đó mọi người đã đi làm trở lại sau Tết, khán giả xem phim tần suất vừa và cao ở các thành phố tuyến 1, tuyến 2 cũng dần dần trở lại. Và dựa vào tệp khán giả có tính trung thành khá cao, <Vô Danh> sau Tết đã bước vào xu thế phản công.
3. <Vô Danh> “dũng cảm” chốt lịch chiếu Tết, điện ảnh không chỉ là kinh doanh
Một thị trường đa dạng đòi hỏi sự thành công liên tục của những "bom tấn trái lịch".
<Vô Danh> nhập cuộc dịp Tết với tư cách là một bộ phim tác giả được phong cách hóa rõ rệt, nếu xét về mặt thương mại thì đây là một hành động vô cùng “lớn mật”. Dự đoán doanh thu phòng vé thấp nhất với 350 triệu, thực ra chính là kết quả thương mại trong trường hợp tệ nhất của quyết định táo bạo này. Nhưng nhìn vào doanh thu phòng vé trên thực tế, <Vô Danh> 12 ngày doanh thu phá 700 triệu, từ góc độ đầu tư kinh doanh cũng là đáng được ghi nhân, điểm này không thể vì những tranh cãi khẩu chiến mà bị chôn vùi.
Về phương diện nội dung, trên thực tế thì thẩm mỹ của khán giả cũng cần được định hướng, chứ không phải là nhất mực chiều theo. Mặc dù phong cách kể chuyện của <Vô Danh> có độ khó nhất định đối với dịp Tết, thời điểm mà lượng lớn khán giả ùa vào rạp chiếu phim, nhưng nhìn vào kết quả cuối cùng có thể thấy, bất kỳ sự thay đổi nào cũng cần phải trải qua kỳ “thai nghén”. Sự sáng tạo trong lối kể chuyện phim điệp chiến của <Vô Danh>, thứ nhất đã tăng thêm không khí “bí ẩn” cho bộ phim, từ đó kích thích cảm giác được nhập cuộc của khán giả; thứ hai là nhìn về lâu dài, nó đã mang lại góc nhìn cứng rắn hơn về đổi mới nội dung cho các bộ phim trong tương lai.
Đối với nhà sản xuất, bất kể là chọn lịch chiếu hay đổi mới nội dung, họ cũng đều phải chịu áp lực. Nhà sản xuất đứng sau <Vô Danh>, Bona Films, đã giành quán quân dịp Tết hai lần trong 5 năm gần đây. Năm 2018, cuộc chiến “song hùng tranh bá” giữa hai phim gia đình là <Thám Tử Phố Tàu 2> và <Tróc Yêu Ký 2> đã chiếm lĩnh dịp chiếu Tết với chỗ đứng thuận lợi, nhưng với chất lượng tuyệt vời, <HĐBĐ> đã phản công và giành chức vô địch. Năm 2022, Bona đã ra tay "giải cứu thị trường", "Hồ Trường Tân Cầu Thủy Môn" đã “phục hồi” thị trường thành công với 4,067 tỷ trong dịp Tết.
Cho nên, bất kể là “mật mã lội ngược dòng” trong dịp Tết hay là “mật mã thể loại” giải cứu thị trường, Bona Films hiện đều đang dẫn đầu trong lĩnh vực điện ảnh. Nhưng điện ảnh không chỉ là kinh doanh, dịp chiếu Tết từ thời phim gia đình “độc bá thiên hạ” trước đây, cho tới khi <HĐBĐ>, <Lưu Lạc Địa Cầu> lội ngược dòng, lại tới năm nay 6 bộ phim điện ảnh với 6 thể loại khác nhau, thực ra đằng sau đó là kết quả của lòng dũng cảm “đi ngược số đông” và tinh thần trách nhiệm thúc đẩy đa dạng hóa thị trường.
Xét từ góc độ cung cấp nội dung, Dịp Tết năm 2023 có chất lượng cao nhất trong những năm gần đây. Trước hết, bia miệng (danh tiếng) tổng thể của sáu bộ phim là tốt nhất trong những năm gần đây. Thứ hai, 6 bộ phim chủ lực có sự đa dạng hơn về mặt thể loại, bao gồm khoa học viễn tưởng, huyền nghi cổ đại, điệp chiến, hoạt hình gia đình, hoạt hình cho người lớn, phim hài, các thể loại bao trùm mọi đối tượng.
Dịp Tết năm nay, thật hiếm hoi khi không có sự tập trung vào một thể loại nhất định. Trên thực tế, việc cung cấp nội dung đa dạng này đã được đền đáp xứng đáng. Mặc dù dịp Tết lần này, đa số khán giả vẫn đều chỉ xem một bộ phim duy nhất, nhưng trung bình mỗi người xem 1.34 lần trong dịp Tết 2023, vượt qua năm 2021 và năm 2022, tỷ lệ khán giả xem nhiều hơn 1 bộ phim đã tăng 2% so với năm ngoái.
Vô Danh cùng Vương Nhất Bác đã có màn lội ngược dòng ngoạn mục.
Thị trường điện ảnh Trung Quốc đã bước vào "thời kỳ đạt đỉnh" ngay từ đầu năm 2018, chỉ dựa vào độ phủ sóng của rạp chiếu phim cũng rất khó để mở rộng khai thác thêm khán giả. Với quy mô hiện tại của ngành, mấu chốt thực sự quyết định liệu thị trường điện ảnh có thể mở ra "tăng trưởng lần hai" hay không, một là lượt người xem, hai là tần suất xem phim, đặc biệt là tần suất đi xem, thứ đang kém xa so với các nước phát triển, một khi có thể cải thiện được, nó sẽ rất quan trọng đối với sự phục hồi của toàn bộ thị trường điện ảnh. Cho nên, làm thế nào để dịp Tết từ một dịp có rủi ro cao nơi “bom tấn là vua” trở thành dịp có giá trị cao với nội dung cung cấp được đa dạng hóa, thực ra có liên quan đến tương lai của toàn ngành.
Theo tình hình hiện tại, nguyên nhân gốc rễ của việc tăng tần suất xem nằm ở mức độ hấp dẫn của nội dung. Ngoại trừ bia miệng của phim, nguồn cung cấp nội dung phong phú hơn chắc chắn sẽ tăng tần suất xem phim lên mức lớn nhất.
Trong dịp Tết năm 2023, <Vô Danh> đã vượt qua dự đoán phòng vé, vượt qua quy mô cơ bản của mình, giá trị của nó không chỉ là sự thành bại của một bộ phim điện ảnh. Gốc rễ của việc tôn trọng khán giả trên phương diện làm phim nằm ở chỗ, không đánh giá thấp khán giả, bản chất của thị trường và sáng tác là mối quan hệ dẫn dắt lẫn nhau, vì vậy muốn nuôi dưỡng một thị trường đa dạng thì đòi hỏi sự khám phá không ngừng trong làm phim. Ở phương diện thị trường, để đa dạng hóa thị trường thì buộc phải liên tục có những bộ phim “đi ngược số đông”, chỉ khi khai thác được thêm lượng khán giả mới, ngành điện ảnh mới có thể đón một làn sóng tăng trưởng cao độ mới.
Nguồn dịch: Vương Nhất Bác - Ván Trượt 85 Official