Các nhà khí tượng cảnh báo hiện tượng thời tiết ở tầng bình lưu hiện đang diễn ra ở Bắc Cực sẽ gây ra những tác động thời tiết nghiêm trọng.
Nhóm chuyên gia thuộc trường Đại học Bristol, Bath và Exeter dự đoán đợt không khí lạnh kéo dài sẽ khiến nhiệt độ giảm sâu và tuyết rơi dày trong nhiều tuần tại Vương quốc Anh. Đợt lạnh này là kết quả của sự “nóng lên đột ngột của tầng bình lưu” (SSW).
Xe dọn tuyết ở Northumberland
SSW xảy ra khi một luồng nhiệt đột ngột xâm nhập các dòng không khí trên cao ở vùng cực, khiến nhiệt độ tăng thêm tới 50°C trong vòng 24 - 48 giờ. Thay đổi nhiệt độ nhanh chóng sẽ tạo ra dòng xoáy không khí và va chạm với những cơn gió lạnh ở Bắc Cực vào mùa đông. Các luồng gió sau đó sẽ bị tách ra và di chuyển xuống phía dưới, gây ra nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan ở châu Âu và châu Á.
Năm 2018, đợt lạnh với tên gọi Quái thú phương Đông (Beast from the East) là kết quả trực tiếp của một SSW. Sự kiện này đã đẩy không khí lạnh từ Siberia xuống châu Âu - dẫn đến nhiều cơn bão tuyết bao trùm khắp Vương quốc Anh. Hiện các nhà khoa học đã ghi nhận một đợt SSW khác đang xảy ra.
Tiến sĩ Richard Hall - tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: “Mặc dù chúng tôi không hoàn toàn chắc chắn hiện tượng thời tiết cực lạnh sẽ xảy ra, khoảng 2/3 số SSW có ảnh hưởng đáng kể đến thời tiết”.
"Hơn nữa, SSW hiện tại có khả năng là loại nguy hiểm nhất khi dòng xoáy tại Bắc Cực chia thành hai xoáy ‘con’ nhỏ hơn".
Các nhà nghiên cứu từ ba trường đại học đã phát triển một phương pháp để theo dõi tín hiệu của SSW kể từ khi bắt đầu ở tầng bình lưu đến bề mặt trái đất. Dann Mitchell - Phó Giáo sư Khoa học Khí quyển tại Đại học Bristol và đồng tác giả của nghiên cứu, cho biết: “Thời tiết cực kỳ lạnh giá do các dòng xoáy gây ra là lời nhắc nhở rõ ràng về khả năng thời tiết thay đổi vô cùng đột ngột”.
"Ngay cả khi biến đổi khí hậu khiến hành tinh của chúng ta ấm lên, những sự kiện này vẫn sẽ xảy ra. Chúng ta sẽ phải thích nghi những mức nhiệt khắc nghiệt hơn bao giờ hết”.
Ảnh mô tả hiện tượng SWW năm 2018
Nhóm dự báo Met Office cũng có ý kiến tương tự. Giáo sư Adam Scaife, thuộc Met Office, cho biết: “Theo dự đoán, hệ thống quan sát khí quyển hiện cho thấy tầng bình lưu ở Bắc Cực đang trải qua sự kiện ấm lên đột ngột liên quan đến một dòng xoáy đang yếu dần ở tầng bình lưu”.
Quái thú phương Đông khiến Anh quốc trải qua tháng 3 lạnh nhất trong lịch sự vào năm 2018 khi tuyết rơi dày tới 20in (50.8cm).
Viethome (Theo Metro)