Will Helstrip là một thanh niên 18 tuổi. Cậu bị dị tật sứt môi nên thường xuyên bị bắt nạt ở trường học, dẫn tới mắc chứng trầm cảm và lo lắng. Will bắt đầu tự mua thuốc uống sau khi những phương thuốc kê toa của bác sĩ không giúp cải thiện tình trạng của cậu.
Trước khi qua đời, Will đã tìm được việc làm lập trình tại một công ty, và đã dọn vào sống trong một căn hộ riêng ở Yorkshire. Một buổi tối nọ, Will đã uống thuốc Valium để giúp dễ ngủ hơn, thuốc này được cậu đặt mua trên mạng.
Nhưng Will không biết rằng thuốc đó thực chất là Etonitazene - một loại opioid tổng hợp mạnh hơn thuốc giảm đau fentanyl tới 20 lần. Loại thuốc này có lẽ Will chưa từng nghe nói đến và chắc chắn sẽ không mua nếu cậu biết đó là gì. Etonitazene độc đến nổi Will đã chết ngay khi vẫn còn ôm một gói kẹo.
Bố mẹ Will rất tức giận vì không có công lý nào được thực thi sau cái chết của con trai mình vào tháng 5/2022. "Tôi không hiểu làm sao những website giả mạo được phép tồn tại mà không bị chế tài, cũng không bị xử lý. Những website này rất giỏi trong việc đóng gói thuốc, khiến thuốc về đến tay người tiêu dùng nhìn chẳng khác gì thuốc kê toa từ bác sĩ", mẹ Will nói.
Năm ngoái, ITV News đã tiến hành điều tra các website bán thuốc giả online. Những website này rất dễ tìm kiếm, chúng được thiết kế để nhìn trông chuyên nghiệp như web bán thuốc thật, với hàng chục review mỗi loại thuốc, và những thuật ngữ y khoa khiến người dùng cảm thấy tin tưởng.
Một số website do các băng nhóm tội phạm có tổ chức điều hành, chúng kiếm hàng triệu bảng mỗi năm. Chúng thường bán những loại thuốc kê toa mà không cần toa thuốc, hành vi này là bất hợp pháp. Các loại thuốc giả thường có thành phần là loại thuốc khác, nguy hiểm hơn nhiều so với quảng cáo.
Cerys Clark, 19 tuổi, ở Manchester, chết sau khi được một người bạn đưa cho thuốc Xanax giả. Thuốc này thực chất chứa một loại benzodiazepine khác, có tên là Fluprazolam. Vài tháng sau người bạn này cũng chết vì uống nhầm thuốc giả.
Cho dù việc bán thuốc giả và thuốc kê toa mà không có toa là một hoạt động phạm tội, nhưng cảnh sát không có trách nhiệm điều tra hành vi này. Cơ quan thụ lý những vụ việc này là MHRA (Cơ quan quản lý thuốc và sản phẩm chăm sóc sức khỏe - Medicines and Healthcare products Regulatory Agency). Chỉ MHRA mới có quyền đánh sập những website này và truy tố người bán.
ITV News đã tố cáo nhiều website với MHRA, nhưng một năm trôi qua vẫn còn hàng tá website hoạt động.
Một người tố giác ẩn danh, trước đây từng là quản lý cấp cao ở MHRA, tố cáo cơ quan này thất bại trong việc bảo vệ sức khỏe công chúng do thiếu hành động đối với những trang bán thuốc giả.
Người này nói: "MHRA biết những kẻ cầm đầu nhưng lại không truy tố chúng vì chi phí liên quan. Một vài băng nhóm sở hữu tới hàng triệu viên thuốc. Thay vào đó họ chỉ bắt những tên chốt thí".
Đáp trả những cáo buộc này, MHRA tuyên bố năm ngoái họ đã loại bỏ 7 triệu liều thuốc "chết người" ra khỏi lưu thông. Họ cũng dập tắt 700 website bán thuốc giả kể từ tháng 4/2023 trở lại đây, trong đó có những website bán thuốc giảm cân hoặc thuốc cường dương không giấy phép.
ITV News phát hiện có rất nhiều website giả được đăng kí tại Việt Nam, nhằm che giấu danh tính thật của kẻ bán, gây khó khăn cho chính quyền trong việc đánh sập các website này.
ITV đã báo cáo các website giả mạo với MHRA, nhưng 1 năm trôi qua hàng chục website vẫn lộng hành. Ảnh: ITV News
Bọn tội phạm thường mua thuốc số lượng lớn từ các xưởng bào chế thuốc hợp pháp ở châu Á, cụ thể là Ấn Độ và Pakistan. Bọn chúng biết nhiều lô hàng sẽ bị hải quan bắt giữ, nhưng vì chúng đã mua được thuốc với giá quá rẻ, nên chỉ cần tuồn được một lượng nhỏ qua biên giới, chúng cũng có thể thu được lợi nhuận khổng lồ.
Một khi đã vào được Anh quốc, thuốc thường tập trung ở Midlands và sẽ được gửi qua đường bưu điện tới tay khách hàng.
Gia đình các nạn nhân đang khẩn thiết yêu cầu chính quyền trả lại công lý cho con cái họ. Nhưng Bộ trưởng Sức khỏe, bà Maria Caulfield, cho biết: "Rất nhiều website là các trang quốc tế và chúng tôi không có quyền đánh sập chúng. Đây là một vấn đề mang tính toàn cầu. Khi chúng tôi đánh sập trang này, thì những trang khác lại mọc lên ở các quốc gia khác".
Viethome (theo ITV News)