Vụ đánh bom dẫn tới yêu cầu tháo giày khi qua cửa an ninh sân bay

Gã khủng bố Richard Reid lên máy bay bằng đôi giày giấu bom ở đế với ý định sát hại 197 hành khách nhưng thất bại ngớ ngẩn vì mồ hôi chân khiến chất nổ bị ẩm, không thể bắt lửa.

Richard Reid sinh năm 1973, tại London, Anh, bỏ học năm 15 tuổi và nhẵn mặt với các trại cải tạo thanh thiếu niên và nhà tù suốt 6 năm với 10 tiền án trộm cắp, hành hung.

thao giay an ninh san bay 1
Đôi giày chứa chất nổ được Richard Reid đi lên máy bay. Ảnh: FBI

Năm 1992, khi đang thụ án ba năm vì nhiều vụ cướp đường phố, anh ta đã chuyển sang đạo Hồi, tự đổi tên thành Abdel Rahim. Đến cuối năm 1997, anh ta gia nhập một nhóm cực đoan hơn, trở thành người thân cận của những lực lượng khủng bố. Năm 1998, Reid biến mất khỏi London, được cho là đã đến Pakistan và sau đó tới Afghanistan, nơi anh ta được huấn luyện về các hoạt động khủng bố tại các trại của al-Qaeda.

Cuối tháng 12/2001, tức chỉ ba tháng sau vụ khủng bố 11/9, Reid đi đôi giày bóng rổ đắt tiền và sau đó bắt chuyến tàu đến Paris, mua một vé khứ hồi tới Antigua and Barbuda (Caribe), quá cảnh ở Miami (Mỹ). Hành lý không có gì nhưng hắn có âm mưu đánh bom khủng khiếp. Hai chiếc giày của Reid đang giấu hai quả bom chứa chất nổ dẻo và ngòi nổ.

Reid dự kiến khởi hành vào ngày 21/12/2001, nhưng ngoại hình nhếch nhác của hắn và sự kích động lạ lùng làm dấy lên sự nghi ngờ nhà chức trách hàng không.

Ngoài ra, Reid không trả lời câu hỏi của an ninh sân bay, cũng không ký gửi bất kỳ hành lý cho chuyến bay xuyên Đại Tây Dương, lại còn mua vé bằng tiền mặt. Tất cả những điều này khiến sân bay phải kiểm tra an ninh rộng rãi. Reid đã lỡ chuyến bay.

Tối hôm đó. Reid đến một quán cà phê Internet và gửi e-mail cho một người ở Pakistan để xin lời khuyên. Người này hướng dẫn Reid thử lại lần nữa và kết quả là được cấp lại vé cho chuyến bay vào hôm sau.

Reid trở lại sân bay Paris và lên chuyến bay 63 của American Airlines từ Paris đến Miami. Khoảng 90 phút sau khi máy bay cất cánh, một số hành khách trên chuyến bay phàn nàn về mùi khói ngay sau khi phục vụ bữa ăn. Một tiếp viên đã đi dọc các lối đi để xác định nguyên nhân. Cô thấy Reid đang ngồi một mình gần cửa sổ, đang cố gắng đánh một que diêm. Nữ tiếp viên cảnh báo anh ta rằng không được phép hút thuốc trên máy bay. Reid hứa dừng lại.

Vài phút sau, nữ tiếp viên lại thấy Reid nghiêng người trên ghế. Cô tiến lại gần vỗ vai, liền bị hắn tóm lấy tay kéo xuống. Trong lòng Reid khi này, nữ tiếp viên thấy một dây dẫn vào trong chiếc giày và một que diêm đang cháy. Có vẻ anh ta không thể kích nổ quả bom: mồ hôi từ chân làm ẩm triacetone triperoxide (TATP) và khiến nó không thể bốc cháy.

Nữ tiếp viên đã cố tóm lấy Reid hai lần nhưng lần nào hắn cũng đẩy cô xuống sàn. Cô hét lên cầu cứu. Reid cao 1,93 m và nặng tới 98 kg đã khiến các tiếp viên và một số hành khách rất vất vả mới có thể khống chế. Họ dùng dây thít bằng nhựa để khóa tay hắn.

Một bác sĩ trên máy bay đã tiêm an thần trong bộ dụng cụ bay của máy bay để làm dịu sự hung hãn của kẻ khủng bố. Nhìn chung vụ việc đã được xử lý êm đẹp, đến nỗi nhiều hành khách không hay biết. Họ chỉ được cơ trưởng thông báo tình hình sau đó, và nói máy bay sẽ chuyển hướng đến sân bay Quốc tế Logan ở Boston.

Hai máy bay chiến đấu F-15 đã hộ tống chuyến bay này. Ngay khi hạ cánh, Reid bị bắt trên mặt đất, trong khi những hành khách còn lại được đưa đến nhà ga chính. Các nhà chức trách sau đó tìm thấy hơn 280 gam chất nổ trong giày của Reid, đủ gây ra vụ nổ lớn trên máy bay.

thao giay an ninh san bay 1
Richard Reid (phải) được áp giải bởi một sĩ quan FBI. Ảnh: Guardian

Hai ngày sau, anh ta bị truy tố 8 tội danh trước tòa án liên bang ở Boston trong đó có tội Cố gắng sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt, Cố ý giết người, Cố ý phá hủy máy bay; Can thiệp nhiệm vụ phi hành đoàn bằng vũ lực...

Trong thời gian đợi xét xử, Reid bị biệt giam 23 giờ mỗi ngày nhưng vẫn viết thư tuyên bố hối tiếc lớn nhất là đã "sai sót về mặt chiến thuật".

Ngày 31/1/2003, kẻ khủng bố này bị tuyên phạt 3 bản án chung thân liên tiếp và 110 năm không có khả năng được ân xá. Reid cũng bị phạt tối đa 250.000 USD cho mỗi tội danh, tổng cộng 2 triệu USD.

Trong phiên điều trần tuyên án, Reid cho biết là kẻ thù của nước Mỹ, chiến đấu cho công lý và liên minh với al-Qaeda, dưới sự chỉ huy của Osama bin Laden.

Trước điều này, thẩm phán đã giải thích cho gã tội phạm ngoan cố: "Anh không phải là chiến binh cao cả gì hết, anh là một kẻ khủng bố. "Người lính" là một từ quá xa xỉ để dành cho anh".

Chỉ vào lá cờ Mỹ, thẩm phán nói: "Anh có thấy lá cờ đó không, Reid? Đó là lá cờ của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ. Lá cờ đó sẽ trường tồn, còn tên tuổi và tội ác anh, sẽ bị lãng quên rất nhanh thôi".

Reid đang thụ án tại nhà tù an ninh tối đa Florence ADX, ở Colorado, một cơ sở giam giữ những tù nhân nguy hiểm nhất trong hệ thống nhà tù liên bang.

Từ vụ án này, các hãng hàng không đã bắt đầu yêu cầu hành khách đi tất hoặc đi chân trần qua cửa an ninh sân bay, còn giày dép của họ phải được kiểm tra ở máy quét an ninh. Năm 2006, Cục An ninh Vận tải (TSA) chính thức biến điều này thành quy định bắt buộc.

VnExpress (Theo History, Telegraph, Guaridan, FBI, ICT)