Tập tài liệu này có mục đích gì?
-
• Khám nghiệm ung thư ruột nhằm mục đích phát hiện ung thư ruột trong giai đoạn sớm (cho những người không có triệu chứng), khi đó sự điều trị có thể hữu hiệu hơn.
-
• Khám nghiệm ung thư ruột cũng có thể phát hiện bướu thịt. Những bướu thịt này không phải là ung thư, nhưng có thể phát triển thành ung thư sau này. Những bướu thịt có thể cắt bỏ dễ dàng, giảm bớt nguy hiểm ung thư ruột phát triển. Khám nghiệm ung thư ruột quan trọng không?
-
• Đó là ung thư thường thấy nhất thứ ba tại Vương Quốc Anh, và là nguyên nhân đứng đầu thứ hai về tử vong vì ung thư. Hàng năm có hơn 16,000 người chết vì ung thư ruột (theo Cancer Research UK, 2005. Cancerstats).
-
• Khám nghiệm ung thư ruột định kỳ đã cho thấy giảm bớt nguy cơ chết vì ung thư ruột đến 16% (theo Kiểm Thảo Hệ Thống Cơ Sở Dữ Liệu Cochrane, 2006 (Cochrane Database of Systematic Reviews, 2006). Khám nghiệm ung thư ruột bằng xét nghiệm phân huyết: tài liệu cập nhật (Screening for colorectal cancer using the faecal occult blood test: an update).
-
• Cả đàn ông lẫn phụ nữ đều có nguy cơ phát triển ung thư ruột.
-
• Nguy cơ phát triển ung thư ruột của quí vị gia tăng theo tuổi. Trong số 10 người được chẩn đoán bị ung thư ruột thì có tám người trên 60 tuổi.
-
• Những người có người thân trước đây bị ung thư ruột thì có nguy cơ phát triển bệnh này nhiều hơn. Bowel cancer – the facts 2
-
• Những người ít tập thể thao, những người cân nặng hơn tiêu chuẩn và những người thường hay ăn nhiều thịt đỏ và ít rau cải, trái cây và thức ăn sợi thớ đều được xem là có nguy cơ gia tăng phát triển ung thư ruột.
-
• Cuộc xét nghiệm này dò tìm máu có lượng thật ít trong phân của quí vị mà quí vị thường không nhìn thấy được. Xét nghiệm này được gọi là Xét Nghiệm Huyết Phân Ẩn Tàng (Faecal Occult Blood test, gọi tắt là FOB).
-
• Bướu thịt và ung thư ruột đôi khi chảy máu, đó chính là tại sao chúng tôi kiểm xem máu nếu có trong phân của quí vị.
-
• Cuộc xét nghiệm FOB không chẩn định ung thư ruột, nhưng kết quả sẽ cho quí vị biết quí vị cần đi kiểm tra ruột (phương pháp nội soi) không.
-
• Kết quả bình thường có nghĩa không tìm thấy máu trong mẫu xét nghiệm của quí vị. Đại đa số người (khoảng 98 trong số 100 người) có kết quả bình thường. Một số ít người này sẽ phải lập lại cuộc xét nghiệm vì kết quả không rõ ràng. Một kết quả bình thường không bảo đảm quí vị không có hoặc sẽ không bao giờ phát triển ung thư trong tương lai, do đó nên để ý những triệu chứng ung thư ruột (xem trang 5) vì đó là điều rất quan trọng. Quí vị sẽ được cho khám nghiệm lần nữa trong vòng hai năm.
-
• Một kết quả không rõ ràng (unclear result) có nghĩa có sự mong manh trong mẫu xét nghiệm FOB của quí vị có máu. Điều này có thể gây nên bởi các tình trạng như là bệnh trĩ hay loét trong dạ dày. Nhận được kết quả không rõ ràng không có nghĩa quí vị bị ung thư, mà chỉ là quí vị cần làm lại xét nghiệm FOB. Nếu quí vị nhận được kết quả không rõ ràng, quí vị sẽ được yêu cầu làm xét nghiệm FOB đến những hai lần. Điều này là cần thiết bởi vì bướu thịt và ung thư không bao giờ cũng chảy máu và điều quan trọng là xác định trong phân của quí vị có máu hay không. Khoảng bốn trong số mỗi 100 người sẽ nhận được kết quả không rõ ràng. Hầu hết những người làm lại xét nghiệm này nhận được kết quả bình thường sau đó.
-
• Một kết quả dị thường (abnormal) cho thấy không chừng đã tìm thấy máu trong mẫu xét nghiệm FOB của quí vị – điều này không phải là chẩn định về ung thư, nhưng có nghĩa là quí vị sẽ được cho làm phương pháp nội soi (colonoscopy). Kết quả dị thường có thể bị gây nên vì bướu thịt chảy máu trong ruột, chứ không phải là ung thư ruột. Điều này cũng có thể gây nên bởi các tình trạng khác, như là bệnh trĩ. Bowel cancer – the facts 3 Nếu quí vị nhận được kết quả dị thường, quí vị sẽ được sắp đặt cho một buổi hẹn với y tá chuyên môn để thảo luận thực hiện việc kiểm tra chi tiết hơn về ruột của quí vị (phương pháp nội soi), để xem liệu có vấn đề gì có thể cần đến điều trị. Khoảng hai trong mỗi 100 người làm xét nghiệm này sẽ có kết quả dị thường.
-
• Khoảng năm trong số 10 người làm phương pháp nội soi sẽ có kết quả bình thường (họ không có ung thư hay bướu thịt).
-
• Khoảng bốn trong số 10 người sẽ được tìm thấy có bướu thịt, nếu cắt bỏ có thể phòng ngừa ung thư phát triển.
-
• Khoảng một trong số 10 người sẽ được tìm thấy họ có ung thư khi làm phương pháp nội soi. Phương pháp nội soi là cách thức hữu hiệu nhất để chẩn định ung thư ruột. Đối với đa số mọi người, làm phương pháp nội soi là một thủ thuật không phức tạp. Tuy nhiên, cũng như hầu hết các thủ tục y tế, có thể có những rắc rối. Những vấn đề này có thể bao gồm chảy máu nhiều (khoảng một trong 150 trường hợp) mà cần đến điều tra thêm hoặc khuyến cáo về y học. Kính nội soi có thể làm thủng vách ruột (khoảng một trong 1,500 trường hợp). Trong trường hợp rất hiếm có, phương pháp nội soi có thể gây thiệt mạng. Những bằng chứng hiện giờ cho thấy điều này có thể chỉ xẩy ra trong khoảng một trong số 10,000 trường hợp.
-
• Khám nghiệm ung thư ruột đã cho thấy giảm bớt nguy cơ chết vì ung thư ruột.
-
• Như tất cả các cuộc xét nghiệm khác, xét nghiệm FOB không đáng tin cậy 100%. Bowel cancer – the facts 4
-
• Điều có thể xẩy ra là khi thực hiện cuộc khám nghiệm nếu ung thư không chảy máu thì có thể không phát hiện được.
-
• Ung thư ruột cũng có thể bắt đầu phát triển trong thời gian hai năm giữa các lần khám nghiệm.
-
• Điều quan trọng là phải để ý các triệu chứng ung thư ruột trong thời gian hai năm giữa các lần khám nghiệm.
-
• thói quen đi cầu cứ thay đổi, nhất là đi vệ sinh nhiều hơn hoặc tiêu chảy trong vài tuần;
-
• chảy máu từ đoạn cuối ruột già mà không có nguyên nhân rõ ràng;
-
• đau bụng; nhất là nếu đau quá độ;
-
• trong bụng quí vị có khối u.
-
• Ung thư ruột là nguyên nhân thường thấy thứ hai gây nên tử vong tại Vương Quốc Anh. Tham gia trong cuộc khám nghiệm ung thư ruột giảm bớt sự rủi ro chết vì ung thư ruột.
-
• Khám nghiệm ung thư ruột cũng có thể phát hiện bướu thịt mà có thể phát triển thành ung thư sau một thời gian. Cắt bỏ bướu thịt vào lúc làm phương pháp nội soi có thể giảm bớt sự rủi ro phát triển ung thư ruột của quí vị trong tương lai.
-
• Điều có thể xẩy ra là khi thực hiện cuộc khám nghiệm nếu ung thư không chảy máu thì có thể không phát hiện được.
-
• Kết quả xét nghiệm dị thường có nghĩa quí vị sẽ được cho làm phương pháp nội soi. Đại đa số những người làm phương pháp nội soi đều không có ung thư. Mặc dù là điều hiếm có, có những nguy hiểm liên quan đến thực hiện phương pháp nội soi.
-
• Không phải tất cả ung thư ruột được phát hiện bởi phương pháp nội soi có thể được chữa trị một cách thành công.
-
• Mặc dù một số người có thể cảm thấy làm xét nghiệm FOB khó chịu, điều này có thể làm riêng tư ở nhà quí vị. Tập tài liệu này do Hội Cancer Research UK thực hiện, liên hợp với Chương Trình Khám Nghiệm Ung Thư Ruột NHS (the NHS Bowel Cancer Screening Programme) và sự khuyến cáo của chương trình Thí Điểm Khám Nghiệm Ruột Kết Thẳng Anh Quốc (the English Colorectal Screening Pilot). Tập tài liệu này cũng được thực hiện qua sự tham khảo ý kiến với các hội từ thiện dưới đây:
-
• Đánh Thắng Ung Thư Ruột (Beating Bowel Cancer)
-
• Ung Thư Ruột Vương Quốc Anh (Bowel Cancer UK)
-
• Trợ Giúp Ung Thư (Cancerbackup) • Diễn Đàn Sức Khỏe Người Đàn Ông (Men’s Health Forum) Tin tức và trợ giúp thêm Nếu quí vị có câu hỏi gì, hoặc muốn được thêm tin tức về khám nghiệm ung thư ruột, quí vị có thể:
-
• liên lạc với trung tâm chương trình của quí vị bằng Điện Thoại Miễn Phí số 0800 707 60 60;
-
• nói chuyện với bác sĩ gia đình của quí vị;
-
• thăm viếng website của Chương Trình Khám Nghiệm Ung Thư NHS tại www.cancerscreening.nhs.uk;
-
• thăm viếng website của NHS Trực Tiếp tại www.nhsdirect.nhs.uk;
-
• thăm viếng website của Cancerbackup tại www.cancerbackup.org.uk, hoặc gọi số 0808 8001234;
-
• thăm viếng website của CancerHelp tại www.cancerhelp.org.uk, hoặc gọi số 0800 226237;
-
• thăm viếng website của Bowel Cancer UK tại www.bowelcanceruk.org.uk, hoặc gọi số 08708 506050; Bowel cancer – the facts 6
-
• thăm viếng website của the Beating Bowel Cancer tại www.beatingbowelcancer.org, hoặc gọi số 02088925256.
-
• thăm viếng website của the Men’s Health Forum tại www.menshealthforum.org.uk, hoặc gọi số 02073884449.
VietHome