Trong năm nay, nhiều công trình Việt đã xuất xắc vượt qua hàng trăm đối thử để giành những giải thưởng kiến trúc toàn cầu.
Năm 2022, công trình "Nhà cộng đồng Casamia" của KTS Võ Trọng Nghĩa giành chiến thắng tại Architecture Masterprize 2022 ở hạng mục kiến trúc nghỉ dưỡng.
Nhà cộng đồng Casamia tọa lạc tại xã Cẩm Thanh, thành phố Hội An, nơi gắn liền với hình ảnh của những rặng dừa nước, vì vậy mà KTS đã lấy cảm hứng từ chính cây dừa để tạo nên một công trình gần gũi với đời sống người dân địa phương.
Nhà cộng đồng Casamia được dựng lên từ vật liệu tre, vốn là một vật liệu gần gũi trong đời sống của người Việt. Công trình được đặt tại điểm đón gió cuối con sông nên luôn có gió và thông thoáng. Ngoài ra, tuy được bao bọc bởi rất nhiều mảng xanh, ánh sáng tự nhiên vẫn có thể lọt vào, đảm bảo cho những sinh hoạt cộng đồng diễn ra trong tòa nhà.
Công trình được đặt tại điểm đón gió cuối con sông
Việc sử dụng tre có nhiều lợi thế. Cấu trúc tre gồm nhiều lớp lang đan lại với nhau, rất hiệu quả cho việc tiêu âm, phù hợp với các hoạt động sinh hoạt cộng đồng mà không cần phải tốn thêm bất kì chi phí khác. Ngoài ra, mái vọt cũng đóng góp vào hiệu ứng tiêu âm của công trình.
Kết cấu tre hỗn hợp bao gồm 22 khung vòm là cột và giàn mái kết hợp với hệ thống giằng ngang. Kết cấu này cao gần 9m và được đặt trên một chiếc đế bê tông, bước cột 3,9m.
Mái vòm tre miêu tả lại cấu trúc của cây dừa nước.
Cấu trúc vòm đặc trưng của tòa nhà vừa miêu tả lại cấu trúc của cây dừa nước, đồng thời rất thích hợp cho những kết cấu vượt nhịp, do đặc trưng cây tre chỉ dài khoảng 5 – 6m. Kết cấu này còn cho phép công trình chịu được lực ngang, giúp chống chịu được gió bão, vốn xảy ra thường xuyên hằng năm ở các tỉnh miền Trung Việt Nam như Hội An. Ngoài ra, công trình được lợp mái vọt có lưới đan giúp giữ mái chắc chắn trước những tác động của tự nhiên. Đây là một minh chứng cho việc sử dụng vật liệu tự nhiên như tre vọt cũng có thể tạo ra những công trình có độ bền hàng chục, thậm chí hàng trăm năm. Đây cũng là điều mà Võ Trọng Nghĩa Architects mong muốn hướng tới khi bắt tay vào kiến tạo những công trình mới.
Công trình được lợp mái vọt có lưới đan, giúp giữ mái chắc chắn trước những tác động của tự nhiên.
Kết cấu tre hỗn hợp bao gồm 22 khung vòm là cột và giàn mái kết hợp với hệ thống giằng ngang.
Trong khi đó, "Thắng House" được xây tại Đà Nẵng được giải thưởng Honorable Mention tại hạng mục kiến trúc nhà ở. Chủ nhân dự án mong muốn có một ngôi nhà mang phong cách làng quê ở nơi không khí trong lành, bao phủ bởi đồng cỏ, những mảng xanh đậm chất nhiệt đới. Tất cả điều đó gợi nhớ về một thời tuổi thơ của chủ nhà.
Dự án được chia ra làm hai phần. Phần thứ nhất bao gồm những không gian sinh sống của gia đình, phần còn lại được xem như công viên nhỏ giữa thành phố nhiều bê tông. Tầng thượng còn được sử dụng để trồng trọt cung cấp rau củ tươi trong cuộc sống hằng ngày cho gia đình chủ nhà.
Đây là một ngôi nhà mang phong cách làng quê, nơi có được không khí trong lành, bao phủ bởi những đồng cỏ và những mảng xanh đậm chất nhiệt đới. Công trình cố gắng giảm lượng điện năng tiêu thụ để dự án trở thành công trình tự cung cấp trong vật liệu và năng lượng. Không gian xanh đối diện với không gian ở, giúp cung cấp không khí trong lành, khuếch tán ánh sáng vào trong nhà.
Thắng House chủ yếu được làm bằng vật liệu xây dựng địa phương có sẵn từ các nguồn gần đó, chẳng hạn như đá xám từ mỏ đá Hoa Sơn và gạch từ tỉnh Quảng Nam. Ngoài ra, bê tông trần là một vật liệu hiệu quả trong xây dựng với công nghệ xây dựng thấp hiện tại ở Việt Nam và bền dưới khí hậu địa phương khắc nghiệt.
Công trình The Kaleidoscope của Việt Nam cũng giành chiến thắng tại hạng mục Kiến trúc – Văn phòng của giải thưởng kiến trúc Loop Design Awards 2022.
The Kaleidoscope là tòa nhà rộng 960 m2, được xây dựng làm văn phòng kết hợp nhà ở, nằm trong khuôn viên một công ty thuộc khu công nghiệp Hòn La, tỉnh Quảng Bình.
Tọa lạc tại Quảng Bình, vùng đất với những cơn gió Lào khô nóng trong mùa hè và những trận bão lũ hàng năm, nên mục tiêu mà các kiến trúc sư khi thiết kế The Kaleidoscope là tạo nên một không gian sinh hoạt và làm việc an toàn, tránh xa tác động của khí hậu khắc nghiệt. Bên cạnh đó còn gia tăng sự tương tác giữa con người và thiên nhiên thông qua kiến trúc.
Công trình lấy cảm hứng từ hình ảnh chiếc nón lá gắn liền nét đặc trưng của người nông dân Việt Nam, với thiết kế mái hình chóp tỏa rộng che mát cho toàn bộ tòa nhà trong những ngày nắng nóng. Vị trí của tòa nhà nằm giao thoa giữa đồi và biển, nhờ đó tạo ra một loạt các khung cảnh đa dạng, thay đổi theo từng hướng và thời gian trong ngày - hiệu ứng giống một chiếc kính vạn hoa.
Tòa nhà được chia thành 7 khối hình tam giác, gồm cả không gian riêng và chung. Bên trong khối tam giác là các công năng khép kín như phòng ngủ và văn phòng riêng. Không gian giữa là văn phòng trung tâm và phòng khách.
Phần lớn diện tích tầng trệt là không gian ngoại thất, cho phép thông gió tự nhiên nhằm giảm thiểu tác động của độ ẩm trong đất.
Kiến trúc sư phụ trách cho biết, tòa nhà không sử dụng phong cách thiết kế cụ thể nào. Các thiết kế mới được tìm kiếm dựa trên bối cảnh địa lý, văn hóa vùng miền. Chức năng sử dụng chính được đặt trên kết cấu sàn “lơ lửng” để giảm thiểu tác động của độ ẩm trong đất.
Công trình có hai lớp mái, giữa hai lớp mái là khoang thông gió, có chức năng cách nhiệt vào những ngày nắng nóng. Trong khi đó, mái hiên được thiết kế sâu vào bên trong, giúp mọi người sinh sống và làm việc tại tòa nhà có thể mở cửa sổ ngay cả khi trời mưa. Mặt dưới của mái nhà và sàn tầng hai là bê tông thô, loại vật liệu cơ bản biểu hiện sự đơn giản trong thiết kế.
Các khối thông gió đục lỗ là thiết kế phổ biến ở các vùng nhiệt đới, không chỉ điều hòa các yếu tố môi trường mà còn tạo ra hiệu ứng ánh sáng ấn tượng.
Với chất liệu bê tông cốt sợi thủy tinh có kích thước khá lớn, được chế tác và đúc sẵn, các khối này được sắp xếp và tạo nên bề mặt cho các căn phòng hình tam giác, mang lại sự riêng tư cho không gian bên trong.
Việc sử dụng bê tông cốt sợi thủy tinh khiến các khối thông gió đục lỗ mỏng hơn so với bê tông thông thường. Điều này giúp giảm thiểu trọng lượng, dễ dàng trong vận chuyển cũng như thi công.
Các khoảng hở của khối khi xếp chồng lên nhau được lấp đầy bằng bê tông, tạo sự liên kết vững chức cho bề mặt công trình.
Những bức tường kiên cố lần lượt được đặt vuông góc với phần mái, vừa giúp thông gió tự nhiên, đồng thời mở ra cảnh sắc thiên nhiên đa dạng bên ngoài.
Hàng loạt các lát cắt hình chữ V tạo nên những không gian riêng hình tam giác hướng ra bên ngoài, đồng thời mở ra một không gian rộng lớn ở giữa là nơi làm việc chung cũng như tổ chức các hoạt động tập thể. Kết cấu "hang động" này giúp cho khu vực trung tâm có được nguồn ánh sáng tự nhiên linh hoạt.
Không gian chung có mặt tiền lắp kính, thiết kế mái hiên sâu để hạn chế tác động của nắng và mưa. Trần nhà cao kết hợp cùng mái đôi tạo nhiệt độ dễ chịu, mặt bằng thông thoáng xuyên suốt giữa các hướng giúp thông gió tự nhiên khắp tòa nhà.
Phòng ngủ của nhân viên có giường, tủ và nhà vệ sinh riêng. Không gian này được thiết kế với hai cửa sổ đặt ở các góc đối diện, tạo giải pháp thông gió chéo cho căn phòng.
Các khối bê tông kết hợp cùng cửa kính mở ra khung cảnh bên ngoài từ không gian phòng ngủ. Các khối bê tông này giúp điều chỉnh lượng ánh sáng cũng như tạo được sự riêng tư nhất định mà không cần phải khép kín hoàn toàn không gian bên trong.
Không gian có chiều cao gấp đôi các công năng khác được gọi là “phòng khánh tiết” với chức năng như một phòng khách chung cho nhân viên. Căn phòng này hướng ra và kết nối với không gian xanh bên ngoài văn phòng.
Toàn bộ không gian mang tông màu đơn sắc, với bê tông là màu chủ đạo tạo nên sự đơn giản cho công trình, góp phần vào cuộc sống yên bình nơi đây.
Phần mái phía trên được thiết kế với các lỗ hình tam giác, không chỉ là nguồn cung cấp nước tưới tự nhiên mà còn tạo ra những bóng sáng với hoa văn ấn tượng và thay đổi liên tục trên tường.
Không chỉ khoảng sân trong, 7 khối hình tam giác cũng có bồn cây ở trên mái, điểm thêm những mảng xanh cho toàn bộ mái nhà. Lớp đất dày ở các bồn cây này có chức năng như một lớp cách nhiệt trong môi trường nắng nóng vùng nhiệt đới.
Nguồn ảnh: Hiroyuki Oki
Nguồn: trithuccuocsong